Η πρόληψη δεν είναι καταστολή – ούτε αντικαθίσταται, ούτε φιμώνεται

 

Στις 27/6/2025, πραγματοποιήθηκε συνάντηση μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Σωματείου μας και δύο συμβασιούχων συναδέλφων από τα Κέντρα Πρόληψης της Αθήνας, με τον Διευθυντή του Γραφείου του Υφυπουργού Υγείας. Παρότι παραδέχτηκε πως «η πρόληψη ματώνει και έχει πολλά προβλήματα», επισήμανε ότι νέα Κέντρα δεν πρόκειται να ανοίξουν, ενώ τα υπάρχοντα ΚΠ, ως ΑΜΚΕ, «δεν βρήκαν τον βηματισμό τους». Το Υπουργείο –είπε– θα ενισχύσει «την πρόληψη», αλλά όχι απαραίτητα τα Κέντρα Πρόληψης, υπονοώντας ξεκάθαρα ότι σχεδιάζεται ένα άλλο μοντέλο, με πρόσχημα την δυσλειτουργικό σχήμα των τοπικών ΑΜΚΕ με βασικό εταίρο τους ΟΤΑ α και β βαθμού και την εποπτεία του ΕΟΠΑΕ.

Αυτή η κατεύθυνση φάνηκε και στη δημόσια συζήτηση στη Βουλή για το νομοσχέδιο «Προστασία των ανηλίκων από προϊόντα καπνού και αλκοόλ» (30/6/2025).

Ο προσωρινός πρόεδρος του ΕΟΠΑΕ ανακοίνωσε ότι εκεί όπου δεν υπάρχουν ή υπολειτουργούν Κέντρα Πρόληψης, δεν θα ιδρυθούν νέα, ούτε θα υπάρξουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Αντ’ αυτού, προωθείται η δημιουργία καθέτως ιεραρχημένων «Γραφείων Πρόληψης» εντός του ΕΟΠΑΕ – σαν τα Κέντρα να «βρωμάνε» και να χρειάζονται αντικατάσταση με πιο «συσκευασμένα» προϊόντα.

Την ίδια στιγμή, ο ΕΟΔΥ σχεδιάζει νέες Δομές Πρόληψης με απόλυτα ιατροκεντρικό μοντέλο  για τις «νόμιμες εξαρτήσεις», με χρήματα ΕΣΠΑ, παρακάμπτοντας πλήρως τα Κέντρα Πρόληψης, τις εμπειρίες και την ιστορία τους.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ο ΕΟΠΑΕ επέβαλε μονομερώς και χωρίς διάλογο καταχρηστικούς όρους στις διμερείς συμβάσεις για το 2025, οι οποίοι:

·         Περιορίζουν την επιστημονική δημιουργικότητά των στελεχών πρόληψης και των Κ.Π.

·         Υπονομεύουν την ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση

·         Ακυρώνουν τη συμμετοχή της τοπικής κοινότητας

·         Εισάγουν τιμωρητικές διατάξεις και κυρώσεις

·         Επιδιώκουν να αντικαταστήσουν την σταθερή κρατική χρηματοδότηση, από μια χρηματοδότηση που θα συνδέεται με την μονομερή έγκριση από την διοίκηση του ΕΟΠΑΕ του έργου που θα υλοποιούν τα Κέντρα Πρόληψης.

Προωθούν έναν γραφειοκρατικό, συγκεντρωτικό μηχανισμό, ξένο προς τη φιλοσοφία της κοινοτικής πρόληψης. Αυτό δεν είναι «μεταρρύθμιση». Είναι θεσμική βίαιη αναδιάταξη του πεδίου πρόληψης – χωρίς τους ανθρώπους της.

 

Ως Σωματείο δηλώνουμε καθαρά:

Ζητάμε δημόσια Κέντρα Πρόληψης – όχι ΑΜΚΕ, ούτε άκαμπτες κρατικές υπηρεσίες. Ζητάμε ένα θεσμικό πλαίσιο δημοκρατικό, συμμετοχικό και κοινοτικό, που να σέβεται την εμπειρία, την αυτονομία και την αλληλεπίδραση με τις τοπικές κοινωνίες.

Απαιτούμε:

·         Άμεση ακύρωση των καταχρηστικών όρων που προστέθηκαν στις διμερείς συμβάσεις του 2025

·         Έναρξη επίσημου διαλόγου για νέα Κεντρική Προγραμματική Σύμβαση 2027–2034

·         Στελέχωση των Κέντρων Πρόληψης με μόνιμο προσωπικό (130 κενές οργανικές θέσεις)

·         Αναγνώριση και μονιμοποίηση των συμβασιούχων που καλύπτουν πάγιες ανάγκες

·         Επαναλειτουργία της Επιτροπής Παρακολούθησης για θεσμική συνεννόηση

·         Ελευθερία επιστημονικής έκφρασης και δικαίωμα συμμετοχής σε επιμορφώσεις

Χαιρετίζουμε τη δημόσια δέσμευση του Υπουργού στη Βουλή ότι «η πρόληψη είναι άλλο βήμα – ελάτε όλοι να κουβεντιάσουμε» και τη διαβεβαίωση του Υφυπουργού ότι μετά τις 15 Ιουλίου θα προχωρήσουμε σε επίσημη συνάντηση για τον θεσμικό διάλογο.

Θα είμαστε εκεί – με τη φωνή των εργαζομένων, με τις ανάγκες της κοινωνίας.

Η φωνή της πρόληψης είναι η φωνή της κοινωνίας. Και αυτή η φωνή δεν θα σβήσει.

 

Το Διοικητικό Συμβούλιο
του Σωματείου Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης