Κοινότητα, καθολική κρίση και καθολική πρόληψη των εξαρτήσεων (Μέρος Γ΄)
Του Νίκου Λάιου*
Καθολική κρίση: αποδομώντας κερματισμένες «ευαλωτότητες»
Οι επικρατούσες αφηγήσεις της νέας φάσης, στην οποία έχει εισέλθει η χώρα μας από το 2010, εστιάζουν στην οικονομική διάστασή της. Οι όψεις της ερμηνεύονται με όρους οικονομικούς, συναρτώνται με διεργασίες οικονομικές και διακηρύσσεται πως μπορεί να ρυθμιστούν με εργαλεία οικονομικά.
Η καθημερινότητα, όμως, βιώνεται με ανατροπές και σε επίπεδο ψυχικό, κοινωνικό, πολιτικό, δημογραφικό, πολιτισμού, ιδεών, προτύπων. Θεσμοί μέχρι πρότινος «δεδομένοι» -από το Δημόσιο Σχολείο ως το Κοινοβούλιο και την ίδια τη Δημοκρατία- καταρρέουν, μαζί και σχέσεις, ηθικές αξίες, νοήματα, προτεραιότητες. Την ίδια στιγμή, γίνονται αισθητές ως βαρύνουσες οι δυσκολίες ανόρθωσης νέων συνθέσεων, στη θέση των παλιών. Ανατροπές, αβεβαιότητα, αναταραχή, ρευστότητα σε κάθε πλευρά της ζωής όλων – ορίστε τα αντικείμενα μιας «διαπραγμάτευσης» καθημερινής, πολύ διαφορετικής απ’ αυτήν που στερεοτυπικά κατακλύζει στήλες και οθόνες.
Μια κοινωνία που συγκλονίζεται από μια τέτοια καθολική κρίση είναι κοινωνία ευάλωτη, κοινωνία σε κίνδυνο. Το στοιχείο της ευαλωτότητας φεύγει από τις λεγόμενες «ομάδες υψηλού κινδύνου» και τα μεμονωμένα «άτομα που χρήζουν φροντίδας». Απλώνεται σε ολόκληρο το κοινωνικό σώμα που χρήζει καθολικών επαναπροσδιορισμών και ανασυγκρότησης, προκειμένου να επιβιώσει σε συνθήκες που απειλούν να του καταφέρουν καταστροφές ως ιδιαίτερο σύνολο ανθρώπων, σχέσεων, χώρων/τόπων, ιστορικής συνέχειας κ.ο.κ.
Η διαπίστωση αυτή δεν υπονοεί πως παύουν οι κοινωνικές ανισότητες﮲ ίσα-ίσα αντιλαμβάνεται την όξυνσή τους. Άρα, δεν συνεπάγεται απόσυρση φροντίδας από τάξεις, ομάδες και ανθρώπους που πλήττονται περισσότερο από άλλες/ους: συνεπάγεται τη διεύρυνση της φροντίδας για ολόκληρη τη δοκιμαζόμενη κοινωνία, μέσα από μια ριζική ανανοηματοδότησή της με την ίδια την κοινωνία οργανωμένη, με τα μέλη της ενεργά στο προσκήνιο.
Η διαπίστωση αυτή δεν υπονοεί πως παύουν οι κοινωνικές ανισότητες﮲ ίσα-ίσα αντιλαμβάνεται την όξυνσή τους. Άρα, δεν συνεπάγεται απόσυρση φροντίδας από τάξεις, ομάδες και ανθρώπους που πλήττονται περισσότερο από άλλες/ους: συνεπάγεται τη διεύρυνση της φροντίδας για ολόκληρη τη δοκιμαζόμενη κοινωνία, μέσα από μια ριζική ανανοηματοδότησή της με την ίδια την κοινωνία οργανωμένη, με τα μέλη της ενεργά στο προσκήνιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου