Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014

Άρθρο συναδέλφου του ΚΕΘΕΑ: "Οι Νόμοι. Οι Δικαστές. Εμείς"



Οι Νόμοι. Οι Δικαστές. Εμείς
26 Σεπ 2014
Του Τάκη Χαλδαίου*



Τι ισχύει;
  1. Την προηγούμενη εβδομάδα ένας απόφοιτος του ΚΕΘΕΑ, ο Φώτης, καταδικάστηκε από δύο (!) διαφορετικά δικαστήρια σε δύο χρόνια φυλάκισης από το καθένα για πράξεις που τελέστηκαν το 2006, πριν ολοκληρώσει τη θεραπεία του και ενώ ήταν εξαρτημένος.
  1. Ο νόμος που ισχύει εδώ και ενάμιση χρόνο (4139/2013), ανάμεσα σε άλλες αλλαγές σε σχέση με το παλιότερο νομικό πλαίσιο, δίνει πλέον το τεκμήριο τοξικομανίας ή εξάρτησης – όπως θέλετε πέστε το – σε όποιον ολοκλήρωσε εγκεκριμένο πρόγραμμα απεξάρτησης «κατά την εισαγωγή του για θεραπεία» (άρθρο 33 #2 του νόμου). Με άλλα λόγια, ο νόμος υποχρεώνει την έδρα να δεχτεί ότι την στιγμή που ο κατηγορούμενος εισήχθη στην θεραπευτική διαδικασία (και εφόσον είναι πλέον απόφοιτος) ήταν εξαρτημένος. Προφανώς, για πολλούς νομικούς και εμένα, η εξάρτηση δεν δημιουργήθηκε ταυτόχρονα και στιγμιαία «κατά την εισαγωγή του για θεραπεία». Όταν κάποιος ξεκινά μια θεραπευτική διαδικασία το κάνει επειδή είναι ήδη εξαρτημένος για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Τα παραπάνω ισχύοντα βρίσκονται σε πλήρη αντίφαση. Δυστυχώς, αποφάσεις σαν αυτές που είδαμε την προηγούμενη εβδομάδα έχουμε πολλές ακόμα και μετά την ψήφιση του ν. 4139. Τι συμβαίνει λοιπόν;
Κατά την γνώμη μου, η προσκόλληση σε λογικές περιθωριοποίησης και σε προκαταλήψεις απέναντι στους ανθρώπους τα προβλήματα των οποίων είναι περισσότερο εμφανή από των υπολοίπων είναι σοβαρές αιτίες για τέτοιες συμπεριφορές από την κοινωνία και τους θεσμούς της.
Οι νόμοι, λένε οι νομικοί, αντιστοιχούν στις κοινωνίες των οποίων τις σχέσεις ρυθμίζουν. Μπορεί να με μαλώσουν αλλά ισχυρίζομαι πως υπάρχουν φορές που οι νόμοι ενδέχεται να είναι πιο μπροστά και από τις κοινωνίες μέσα στις οποίες αναπτύσσονται αλλά και από τα θεσμικά εκείνα όργανα που καλούνται να τους εφαρμόσουν. Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε πιστεύω ένα τέτοιο παράδειγμα. Ο 4139, αν και σχετικά άτολμος, είναι αρκετά μπροστά σε σχέση με την ποινική αντιμετώπιση των εξαρτημένων και από την φοβική στάση μεγάλου μέρους της κοινωνίας απέναντί τους και από τις προκαταλήψεις πολλών δικαστικών λειτουργών.
Όσο αυτή η αναντιστοιχία δεν αντιμετωπίζεται στην πράξη και με ένταση, τόσο οι καταδίκες σαν αυτές του Φώτη θα συνεχίσουν να επιβάλλονται. Εδώ είναι μεγάλη η ευθύνη και των ίδιων των Οργανισμών/Φορέων δημόσιας θεραπείας και απεξάρτησης οι οποίοι οφείλουν και να ευαισθητοποιήσουν και να αναδείξουν το θέμα σε όλη την κοινωνία καθώς και να παλέψουν για την ανατροπή των στρεβλωμένων αντιλήψεων που είναι κυρίαρχες για τον μετανάστη, τον πρόσφυγα, τον χρήστη, τον ασθενή, τον άστεγο ή όποιον αντιμετωπίζει κινητικά προβλήματα.
Η απαξίωση του δημόσιου χαρακτήρα της όποιας θεραπευτικής παρέμβασης και η προσκόλληση σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές στον τομέα της υγείας είναι σε απόλυτη σύμπλευση με έναν μαγικό τρόπο με τις προκαταλήψεις και τις φοβικές συμπεριφορές απέναντι σε ευάλωτες ομάδες, δεν χρειάζεται καν συνεννόηση επειδή η συνεννόηση προηγείται, είναι εγγενής σε μια κουλτούρα όπου επιβραβεύεται η επιχειρηματικότητα, το ρίσκο και η καταναλωτικής μορφής ευμάρεια. Έτσι, οι άνθρωποι παλεύουν χρόνια με τους εφιάλτες (δικούς τους και της κοινωνίας μέσα στην οποία αναπτύσσονται) και καταφέρνουν να ξεφύγουν αλλά μετά έρχονται κάποιοι φοβισμένοι/προκατειλημμένοι δικαστές να τους στείλουν στη φυλακή και θα ακολουθήσει κάποιος Άδωνης ή Μάκης για να μας πει ότι τζάμπα πληρώνει ο έλληνας φορολογούμενος τις δημόσιες δομές θεραπείας και απεξάρτησης. Αν όμως κατονομάσει κάποιος όλους όσους θησαυρίζουν πουλώντας ελπίδα για γρήγορη κι εγγυημένη θεραπεία σε ιδιωτικές παράνομες κλινικές θα καθίσει μάλλον πολύ γρήγορα σε εδώλιο κατηγορούμενου.
Για το τέλος:
Η θεραπεία είναι μακρά και επίπονη διαδικασία.
Ο δημόσιος έλεγχος και η απουσία του κέρδους είναι απαραίτητες προϋποθέσεις.
Ο εγκλεισμός εξαρτημένων σε φυλακές είναι καταστροφικός πρώτα για τους ίδιους αλλά εντέλει και για όλη την κοινωνία.
Η επανένταξη των ανθρώπων που πέρασαν με νύχια και με δόντια από την μια πλευρά στην άλλη είναι υπόθεση όλων μας. Αυτή τη δυνατότητα επανένταξης έκλεψαν από τον Φώτη κι άλλους πολλούς κι αυτό πρέπει ν’ αλλάξει.
* Κοινωνικός επιστήμονας/θεραπευτής, πρόεδρος συλλόγου εργαζομένων ΚΕΘΕΑ
Αναδημοσίευση από toportal.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: