΄΄Ας γίνει κάθε ευχή ένα αστέρι, για να είναι ο ουρανός ξανά
πιο λαμπερός και μόνο φως να έχουμε στη ζωή μας.΄΄
Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένο το νέο Έτος!!!
Με Εκτίμηση
Το ΔΣ του Σωματείου των Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης
των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας.
Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, Αθήνα 10 Δεκεμβρίου 2023
Το επιστημονικό προσωπικό των φορέων πρόληψης και απεξάρτησης, οι συλλογικότητες των εργαζόμενων και των οικογενειών, η τιμητική, επιστημονική και η οργανωτική επιτροπή, καθώς και οι σύνεδροι του Ανοικτού Συνεδρίου Φορέων Πρόληψης και Απεξάρτησης ομόφωνα διακηρύσσουμε τα παρακάτω:
Στο Ανοικτό Συνέδριο συνέκλιναν οι προσπάθειες, η δέσμευση και ο επιστημονικός κόπος των ανθρώπων του πεδίου της πρόληψης και της απεξάρτησης, οι οποίοι οικοδόμησαν τα τελευταία σαράντα χρόνια το εθνικό δίκτυο δωρεάν υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των καταχρηστικών συμπεριφορών και του εθισμού στην Ελλάδα. Ένα δίκτυο που συνεχίζει να αναπτύσσεται και έχει εγχώρια και διεθνή επιστημονική αναγνώριση για την πληρότητα και την αποτελεσματικότητά του.
Σήμερα, πάνω από 500 σύνεδροι από όλη την Ελλάδα, άνθρωποι του πεδίου από ΟΛΕΣ τις θεραπευτικές προσεγγίσεις ανέδειξαν τις ιδιαιτερότητες και τη διαφορετικότητα των υφιστάμενων παρεμβάσεων. Αποτύπωσαν τη σημερινή, πραγματική εικόνα του πεδίου των εξαρτήσεων, με τα επιτεύγματα, τις αδυναμίες και τις νέες προκλήσεις της. Παρουσίασαν το πολύπλευρο έργο των φορέων, τη διασύνδεσή τους στο πεδίο, τις καινοτομίες τους, τη σύνδεσή τους με τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και τις ελλείψεις και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Κοινός τόπος όλων ότι οι άνθρωποι με πρόβλημα εξάρτησης, όσο κι αν έχουν κοινά χαρακτηριστικά, δεν είναι ίδιοι μεταξύ τους. Και ότι τα προγράμματα πρόληψης και θεραπείας οφείλουν να είναι διαφορετικά και να προσαρμόζουν τις παρεμβάσεις τους στις ιδιαίτερες ανάγκες του καθένα και της καθεμιάς.
Αυτό αποτελεί σήμερα κατάκτηση της χώρας μας, χάρη στον πλουραλισμό των δημόσιων προγραμμάτων πρόληψης και θεραπείας, τα οποία καλύπτουν ευρύ φάσμα υπηρεσιών: από τα προγράμματα πρόληψης, την έγκαιρη παρέμβαση και τα «στεγνά» προγράμματα ψυχοκοινωνικής απεξάρτησης μέχρι τη μείωση της βλάβης και τα προγράμματα υποκατάστασης.
Αυτό είναι που εξασφαλίζει το σημερινό συνεχές της φροντίδας με ορίζοντα την κοινωνική ένταξη, την κοινωνική αλληλεγγύη, την καταπολέμηση του στίγματος και του κοινωνικού αποκλεισμού, της αντίληψης, κυρίως, ότι η εξάρτηση είναι δρόμος χωρίς επιστροφή.
Σήμερα, οι γενικευμένες αλλαγές στην παραγωγή, στη διακίνηση, στη χρήση και στην εξάρτηση από ψυχοδραστικές ουσίες, οι μεταβολές στο προφίλ όσων αντιμετωπίζουν πρόβλημα εξάρτησης, οι νέες συνθετικές ουσίες, επιβάλλουν έρευνα, αξιολόγηση, εποπτεία, εκπαίδευση, ώστε να ενισχυθεί το σύστημα παροχής υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας της απεξάρτησης. Απαιτούν επεξεργασία νέων απαντήσεων και συνέργειες.
Μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις η κυβέρνηση αποφασίζει τη διάλυση του υπάρχοντος δικτύου υπηρεσιών πρόληψης και απεξάρτησης, καταργώντας τις υπάρχουσες δομές και υπηρεσίες. Καταργούνται το ΚΕΘΕΑ, ο ΟΚΑΝΑ, και τα προγράμματα απεξάρτησης του ΕΣΥ, και αντικαθίστανται από έναν αθηνοκεντρικό και υδροκέφαλο φορέα με την επωνυμία Εθνικός Οργανισμός Πρόληψης και Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ). Η παρέμβαση αυτήδιαλύει ένα δίκτυο με παγκόσμια εύσημα, του οποίουτα θεραπευτικά αποτελέσματα είναι από τα καλύτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το οποίο στελεχώνεται από επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό πολύ υψηλού επιπέδου και ευρύτατης εμπειρίας. Και όλα αυτά σε μια χώρα η οποία, χάρη και στη συμβολή των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, έχει από τα μικρότερα ποσοστά εισόδου στη χρήση ναρκωτικών ουσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με τον ΕΟΠΑΕ η ανθρωποκεντρική προσέγγιση, που μέχρι σήμερα χαρακτήριζε τις υπηρεσίες πρόληψης και θεραπείας στη χώρα μας, εκπίπτει σε κλινοκεντρική και νοσοκομιοποιημένη διαχείριση. Χωρίς να έχει αξιολογηθεί και να αναγνωρίζεται η προσφορά του υφιστάμενου δικτύου υπηρεσιών, χωρίς κανέναν διάλογο με την επιστημονική κοινότητα, τους θεσμικούς φορείς, τους εργαζόμενους στο πεδίο, τις συλλογικότητες των ληπτών υπηρεσιών, την κοινωνία γενικότερα, το νομοσχέδιο για τον ΕΟΠΑΕ σαρώνει ένα ζωντανό και πολυφωνικό δίκτυο υπηρεσιών, ριζωμένο στις τοπικές κοινωνίες.
Η καταστροφική πολιτική που εφαρμόστηκε στην ψυχική υγεία, με άξονα τη νεοφιλελεύθερη προσέγγιση των οικονομικών της υγείας και την αρχή του κόστους/οφέλους, επεκτείνεται με το νέο νομοσχέδιο και στη λειτουργία των δομών πρόληψης και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων. Με άλλα λόγια, η οικονομία μπαίνει πάνω από τον άνθρωπο, και παραμερίζεται η σημασία της ποιότητας των υπηρεσιών και το μοντέλο ολιστικής φροντίδας που τόσα χρόνια ακολουθούμε με μεγάλη επιτυχία.
Καταργείται ο θεραπευτικός πλουραλισμός, η θεραπευτική σχέση και το θεραπευτικό συνεχές. Η επανένταξη αποκόπτεται από τη θεραπεία και υποβαθμίζεται η υποστήριξη της οικογένειας και των σημαντικών άλλων.
Καταργείται η ελεύθερη επιλογή θεραπευτικού προγράμματος μεθόδου, αφού το εξαρτημένο άτομο θα παραπέμπεται για θεραπεία από «ειδική επιτροπή», όπου αυτή θα κρίνει. Υπονομεύεται έτσι η αποτελεσματικότητα, γιατί η μη επιλογή της θεραπείας είναι, πολλές φορές, συνυφασμένη με αρνητικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Καταργείται η ιστορία της απεξάρτησης, αφού οι επωνυμίες των προγραμμάτων και των μονάδων ήταν η ταυτότητα του θεραπευτικού τους χαρακτήρα και ο τρόπος με τον οποίον έγιναν γνωστές και αγκαλιάστηκαν από την ελληνική κοινωνία.
Η απεξάρτηση ιατρικοποιείται και χάνει τον κοινωνικό της χαρακτήρα. Υποτιμάται ο κεντρικός ρόλος των κοινωνικών και οικονομικών παραμέτρων που ευνοούν τους εθισμούς και τις εξαρτήσεις, και η ενεργητική συμμετοχή του ίδιου του ατόμου στη θεραπευτική διαδικασία.Παραβλέπεταιότι η ολιστική αντιμετώπιση της εξάρτησης είναι υπόθεση όλης της κοινωνίας και όχι μόνο των ειδικών.
Ο νέος φορέας (ΕΟΠΑΕ), που θα είναι Ν.Π.Ι.Δ., δεν θα υποστηρίζει την πολυμορφία των θεραπευτικών προτάσεων και προσεγγίσεων, αφού θα είναι αποκομμένος από τις τοπικές κοινωνίες και τις ανάγκες τους. Θα συρρικνώσει τις σημερινές δημόσιες και δωρεάν υπηρεσίες πρόληψης και θεραπείας, και θα δημιουργήσει τον απαιτούμενο χώρο για την είσοδο ιδιωτών. Μέσω του ΕΟΠΑΕ εντάσσονται στο πεδίο των εξαρτήσεων ιδιωτικοί φορείς,η συντριπτική πλειονότητα των οποίων λειτουργεί μέχρι σήμεραπαράνομα. Έτσι, οι ιδιωτικοί φορείς νομιμοποιούνται, διατηρούν την αυτοτέλειά τους (τη στιγμή που τη χάνουν οι εγκεκριμένοι δημόσιοι φορείς του Ν. 4139/201) και αποκτούν τη δυνατότητα να αναπτύσσονται σε βάρος των τελευταίων, χρηματοδοτούμενοι από τον κρατικό προϋπολογισμό και ευρωπαϊκά κονδύλια. Η απεξάρτηση ιδιωτικοποιείται.
Με τον ΕΟΠΑΕ οι μονάδες απεξάρτησης των δημόσιων νοσοκομείων (18ΑΝΩ στο ΨΝΑ, ΙΑΝΟΣ, ΑΡΓΩ, ΜΕΘΕΞΙΣ στο ΨΝΘ, ΔΙΑΠΛΟΥΣ ΓΝΚ), αποσπώνται από το ΕΣΥ, και μετατρέπονται από ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ. Το ΕΣΥ συρρικνώνεται περαιτέρω.
Ειδικά τα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας χάνουν κάθε θεσμική συνέχεια και οποιοδήποτε ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας, χωρίς να απαντάται το δυσεπίλυτο θέμα των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων σε αυτά.
Με το νομοσχέδιο για τον ΕΟΠΑΕ αλλάζει η σύνθεση της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση των Εξαρτήσεων του νόμου 4139/2013,στην οποία σήμερα μετέχουν οι υπό κατάργηση και συγχώνευσηεγκεκριμένοι φορείς πρόληψης και θεραπείας. Με τον τρόπο αυτόν, καταλύεται αυτομάτως ο συμμετοχικός τρόπος συγκρότησης της εθνικής πολιτικής για τις εξαρτήσεις, χωρίς να έχει αξιολογηθεί, και αντικαθίσταται από μια παγκοσμίως πρωτότυπη θεσμική μονοκρατορία.
Ο εκάστοτε Πρόεδρος του ΕΟΠΑΕ χρίζεται και Πρόεδρος της νέας Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής, αναλαμβάνοντας τον ρόλο και του Εθνικού Συντονιστή. Αυτό καθιστά τον ΕΟΠΑΕ έναν φορέα που, ταυτόχρονα, θα σχεδιάζει, θα εφαρμόζει, θα υλοποιεί και θα αξιολογεί τον εαυτό του.
Ο ΕΟΠΑΕ θα διοικείται από διορισμένες διοικήσεις, διορισμένους διευθυντές, διορισμένα μέλη στην Επιστημονική του Επιτροπή, χωρίς εκπροσώπηση των ειδικών επιστημόνων του πεδίου που υπηρετούν σήμερα στους εγκεκριμένους φορείς και χωρίς να δίνεται φωνή στους λήπτες των υπηρεσιών.
Για τους παραπάνω λόγους, το σώμα του Ανοικτού Συνεδρίου Φορέων Πρόληψης και Απεξάρτησης ομόφωνα ζητά
Επιστημονικό προσωπικό των φορέων πρόληψης και απεξάρτησης – Σύλλογος Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ – Σωματείο Εργαζομένων Κέντρων Πρόληψης – Ομοσπονδία Συλλόγων Οικογένειας ΚΕΘΕΑ (ΟΣΟΚΕΘΕΑ) – Σύλλογος Γονέων και Φίλων ΔΙΑΠΛΟΥΣ – Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής – Σωματείο Εργαζομένων Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης
Τη Δευτέρα 18 Δεκεμβρίου 2023, στις 15.οομμ, θα πραγματοποιηθεί η Γενική συνέλευση του σωματείου εργαζομένων στα κέντρα πρόληψης στην Αθήνα και διαδικτυακά, με θέμα: "Οι εξελίξεις στον εργασιακό - επιστημονικό μας χώρο και ο ΕΟΠΑΕ".
«H αντιμετώπιση της εξάρτησης στην Ελλάδα: Χθες, σήμερα, αύριο»
Επιστήμονες και συλλογικότητες από όλο το φάσμα του πεδίου πρόληψης και θεραπευτικής αντιμετώπισης των εξαρτήσεων στη χώρα μας, προσκαλούν στο
Ανοικτό Συνέδριο
«Hαντιμετώπιση της εξάρτησης στην Ελλάδα: Χθες, σήμερα, αύριο»
την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023, 90.00΄-18.00΄, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, αίθουσα Μελίνα Μερκούρη.
Σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία επιχειρείται ριζική αλλαγή στην πολιτική για τις εξαρτήσεις στη χώρα μας, χωρίς τη συμμετοχή των επιστημόνων πρώτης γραμμής, των ληπτών των υπηρεσιών και της κοινωνίας, το συνέδριο επιχειρεί να ανοίξει έναν ευρύ επιστημονικό, πολιτικό και κοινωνικό διάλογο για το θέμα.
Το συνέδριο θα καλύψει τις ακόλουθες θεματικές
• Η πρόληψη και η θεραπευτική αντιμετώπιση των εξαρτήσεων στο κατώφλι της απορρύθμισης: Κείμενο-κάλεσμα για συσπείρωση
• Μείωση της βλάβης: Ανάπτυξη υπηρεσιών και νέες προκλήσεις
• Η θεραπεία των εξαρτήσεων από ψυχοδραστικές ουσίες: Μπροστά στην πολυπλοκότητα
• Ο κοινός στόχος της ένταξης: Θεμελιώδεις αρχές, νέες τάσεις και ανάγκες
• Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση σε διαρκή αναζήτηση και η αντιμετώπιση των εξαρτήσεων στο στόχαστρο
• Κατάχρηση αλκοόλ και άλλοι εθισμοί της συμπεριφοράς
• Πρόληψη και παρέμβαση στην εφηβεία
• Τέχνη, αθλητισμός, κοινωνικές δράσεις, δικτύωση και συνέργειες: Καλές πρακτικές και προοπτικές
• Συμπεράσματα - διακήρυξη του Συνεδρίου
Οι διοργανωτέςαπευθύνουν ανοικτή πρόκληση συμμετοχής σε επιστήμονες, ερευνητές, εργαζόμενους και λήπτες υπηρεσιών από τον χώρο αντιμετώπισης των εξαρτήσεων, της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής φροντίδας,σε επιστημονικές ενώσεις, σε χαράσσοντες πολιτική και σε κάθε ενδιαφερόμενο/η
Δηλώστε ηλεκτρονικά τη συμμετοχή σας εδώ:
https://docs.google.com/forms/d/1fFcWQ5zEpr7lGP8t-VXk3-veChuoyfek2DTv2O4gASM/edit
Ψήφισμα της ΓΣ του
Σωματείου Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης
24/11/23
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες,
Ως
εργαζόμενοι/ες στα Κέντρα Πρόληψης, εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τις
διαφαινόμενες εξελίξεις στον χώρο των εξαρτήσεων που αφορούν στην ίδρυση του
οργανισμού-ομπρέλα (ΕΟΠΑΕ). Θεωρούμε ότι ακολουθεί τη φιλοσοφία των θεωριών
«κόστους-οφέλους» και στη βάση ενός γραφειοκρατικού, κεντρικού ελέγχου, στον
πυρήνα του οποίου κυριαρχεί όχι η ποικιλομορφία των παρεμβάσεων στην πρόληψη
και τη θεραπεία, αλλά η λογική της συντήρησης ως πιο συμφέρουσα, αφού
απευθύνεται σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων με λιγότερους πόρους. Λογική που
διαπερνά και τις υπόλοιπες αλλαγές στη ψυχική υγεία στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου. Ας θυμηθούμε ότι ο ΕΟΠΑΕ έρχεται σε μια
περίοδο που έχουν ήδη προηγηθεί «χτυπήματα» στον χώρο της απεξάρτησης, όπως:
Είναι ενδεικτικό του κλίματος, της
απαξιωτικής στάσης και των στοχεύσεων του Υπουργείου για υποβάθμιση, το γεγονός
ότι το Νομοσχέδιο έρχεται από τις “σοφές κεφαλές”, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι
ανάγκες των ανθρώπων που δουλεύουν χρόνια στο πεδίο (ΚΕΘΕΑ, 18Ανω,ΟΚΑΝΑ, Κέντρα
Πρόληψης). Επίσης, στο χώρο της
πρόληψης το σχέδιο νόμου έρχεται να προστεθεί στις κινήσεις και επιλογές του
τελευταίου διαστήματος που έδειχναν
προθέσεις παρεμπόδισης του έργου των ΚΠ.
Στο σχέδιο
νόμου του Υπουργείου Υγείας, με τίτλο
«Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» και συγκεκριμένα στο
άρθρο
46 στις «Καταργούμενες διατάξεις», για τα Κέντρα Πρόληψης, επιβεβαιώνεται το χειρότερο σενάριο. Συγκεκριμένα, καταργείται το άρθρο 61 του Νόμου 3459 (2006), το οποίο και διατηρήθηκε στο νόμο 4139 του
2013. Νόμος με τον οποίο περιγράφεται και το υφιστάμενο
καθεστώς στα Κέντρα Πρόληψης ως σήμερα, καθώς προβλέπεται η πάγια και
τακτική χρηματοδότησή τους από το
Κράτος, μέσω των δύο ονομασμένων πηγών (Υπουργείο Υγείας και
Εσωτερικών). Προβλέπονται προγραμματικές συμβάσεις, οι οποίες
ανανεώνονται καθώς και
κάποιες ρήτρες που
δυσκολεύουν το κλείσιμο των κέντρων πρόληψης.
Καταργείται επίσης το άρθρο 60,
παράγραφος 4 , του νόμου 4139, σύμφωνα με το οποίο τα Κέντρα
Πρόληψης ανήκουν στους εγκεκριμένους
φορείς πρόληψης.
Τα Κέντρα Πρόληψης μέχρι το 2027, μένουν μετέωρα χωρίς καμία
νομοθετική ρήτρα, στα χέρια του νέου
οργανισμού . Μετά το 2027, δεν υπάρχει καμία δημόσια
χρηματοδότηση. Καμία εξασφάλιση λειτουργίας. Το μόνο που
διατηρείται είναι η παρούσα σύμβαση μέχρι το 2027, η οποία
στο νομοσχέδιο αυτό αναφέρεται ότι
λήγει αυτοδίκαια χωρίς να
προβλέπει καμία συνέχεια λειτουργίας και ύπαρξης των Κέντρων.
Σήμερα,
για ακόμα μία φορά στην εργασιακή μας ζωή, στα Κέντρα πρόληψης ανησυχούμε
βαθιά, καθώς κριτήριο αυτής της εξέλιξης δεν είναι σε καμία περίπτωση η ανάπτυξη, η
ενίσχυση, η αναβάθμιση της πρόληψης, όπως το ίδιο συμβαίνει και για τη
θεραπεία και κοινωνική επανένταξη στο χώρο των εξαρτήσεων. Ουσιαστικά
διαρρηγνύεται το θεραπευτικό συνεχές και η πρόληψη αποσπάται από τη θεραπεία και επανένταξη. Η πρόληψη μετά το 2027, πρακτικά,
θα υλοποιείται αποσπασματικά, ευκαιριακά, κατακερματισμένα από “εργολάβους”
προγραμμάτων πρόληψης με αξιοποίηση αντίστοιχων ιδιωτών, ΜΚΟ, ευρωπαϊκά
προγράμματα, Εκκλησία κα.
Ως εργαζόμενοι/ες στην Πρόληψη είμαστε ενάντια στο σύνολο του ν/ς που
αφορά τις εξαρτήσεις και υποβαθμίζει
υπηρεσίες και προγράμματα. Λέμε ΟΧΙ στο ν/ς που μας καταργεί!
Διεκδικούμε:
·
Να μην κατατεθεί
το νομοσχέδιο
·
Να διαφυλαχθεί η
ψυχοκοινωνική φιλοσοφία της Πρόληψης, της Θεραπείας και Κοινωνικής επανένταξης.
Να διαφυλαχτεί η αντίστοιχη φιλοσοφία και οι πρακτικές που εμπεριέχουν τα
διαφορετικά θεραπευτικά προγράμματα.
Για τον σκοπό αυτό, λαμβάνουμε πρωτοβουλίες για να
κάνουμε ορατές τις θέσεις μας στην κοινωνία. Ενδεικτικά, προτείνουμε
:
·
Κείμενο για τη διασφάλιση
της λειτουργίας των κέντρων το οποίο θα
φτάσει παντού.
·
Συνεντεύξεις σε ΜΜΕ και
δελτία τύπου
·
Απεύθυνση στα συμβούλια
Δήμων και Περιφερειών (απερχόμενων και επερχόμενων)
·
Όπου αυτό είναι
βοηθητικό κινητοποιούμε μαζί μας τα ΔΣ των Κέντρων μας
·
Διαμαρτυρία στο
Υπουργείο Υγείας
·
Άνοιγμα του ζητήματος
στις τοπικές κοινωνίες, σε πολιτικούς φορείς, συλλόγους, σωματεία, ΕΛΜΕ-ΔΟΕ,
Μητροπόλεις, Εργατικά Κέντρα, συλλόγους γονέων κ.α., συνάντηση με την ΚΕΔΕ.
·
Διευρύνουμε την ήδη
υπάρχουσα συνεργασία, συντονιζόμαστε με τα όμορα Σωματεία, κατά τόπους , όπου υπάρχουν και
κεντρικά( μονάδες του ΚΕΘΕΑ στην περιοχή μας, 18ΑΝω, Διάπλους, Αργώ κτλ) σε ένα
κοινό μέτωπο.
·
Συμμετοχή στο ανοιχτό
συνέδριο για την πρόληψη των εξαρτήσεων και την απεξάρτηση.
Προχωράμε τις κινήσεις και κινητοποιήσεις μας και σε 10
μέρες ή και συντομότερα ανάλογα με τις εξελίξεις επανερχόμαστε για να
επανεκτιμήσουμε και να επανασχεδιάσουμε. Έχουμε εμπειρία, γνώση, και τρόπους
ώστε να ασκήσουμε πίεση για την ενίσχυση της Πρόληψης και
τη συνέχεια των Κέντρων Πρόληψης των
Εξαρτήσεων και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας, με κύριο στόχο την καθολική
πρόληψη για όλη την κοινότητα.
Το ΔΣ.
Ως εργαζόμενοι/ες στα Κέντρα Πρόληψης, εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας για τις διαφαινόμενες εξελίξεις στον χώρο των εξαρτήσεων που αφορούν στην ίδρυση του οργανισμού-ομπρέλα (ΕΟΠΑΕ). Θεωρούμε ότι ακολουθεί τη φιλοσοφία των θεωριών «κόστους-οφέλους», στον πυρήνα του οποίου κυριαρχεί όχι η ποικιλομορφία των παρεμβάσεων στην πρόληψη και τη θεραπεία, αλλά η λογική της συντήρησης ως πιο συμφέρουσα, αφού απευθύνεται σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων με λιγότερους πόρους. Λογική που διαπερνά και τις υπόλοιπες αλλαγές στη ψυχική υγεία στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου.
Ας θυμηθούμε ότι ο ΕΟΠΑΕ έρχεται σε μια περίοδο που έχουν ήδη προηγηθεί «χτυπήματα» στον χώρο της απεξάρτησης, όπως:
Η αποψίλωση της Πρόληψης με κλείσιμο Κέντρων Πρόληψης (π.χ. Πειραιάς), με σταθερή υποστελέχωση και επιπλέον χωρίς καμία κάλυψη των κενών που δημιουργούνται από αποχώρηση του προσωπικού πάνω από δέκα χρόνια. Χωρίς Ενιαίο Θεσμικό Πλαίσιο για τη λειτουργία τους και εγκατάλειψη κάθε προσπάθειας για θεσμική ενδυνάμωση των Κέντρων Πρόληψης.
Η αλλοίωση του χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ με την κατάργηση του αυτοδιοίκητου.
Είναι ενδεικτικό του κλίματος, της απαξιωτικής στάσης και των στοχεύσεων του Υπουργείου για υποβάθμιση, το γεγονός ότι το Νομοσχέδιο έρχεται από τις “σοφές κεφαλές”, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των ανθρώπων που δουλεύουν χρόνια στο πεδίο (ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ, 18Ανω,ΟΚΑΝΑ, Κέντρα Πρόληψης).
Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας, με τίτλο «Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης» και συγκεκριμένα στο άρθρο 46 στις «Καταργούμενες διατάξεις», για τα Κέντρα Πρόληψης, επιβεβαιώνεται το χειρότερο σενάριο.
Συγκεκριμένα, καταργείται το άρθρο 61 του Νόμου 3459 (2006), το οποίο και διατηρήθηκε στο νόμο 4139 του 2013. Νόμος με τον οποίο εξασφαλίζεται η ύπαρξη και η λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης, καθώς προβλέπεται η πάγια και τακτική χρηματοδότησή τους από το Κράτος, μέσω των δύο ονομασμένων πηγών (Υπουργείο Υγείας και Εσωτερικών). Προβλέπονται προγραμματικές συμβάσεις, οι οποίες ανανεώνονται καθώς και κάποιες ρήτρες που δυσκολεύουν το κλείσιμο των κέντρων πρόληψης.
Καταργείται επίσης το άρθρο 60, παράγραφος 4 , του νόμου 4139, σύμφωνα με το οποίο τα Κέντρα Πρόληψης ανήκουν στους εγκεκριμένους φορείς πρόληψης.
Τα Κέντρα Πρόληψης μέχρι το 2027, μένουν μετέωρα χωρίς καμία νομοθετική ρήτρα, στα χέρια του νέου οργανισμού . Μετά το 2027, δεν υπάρχει καμία δημόσια χρηματοδότηση. Καμία εξασφάλιση λειτουργίας. Το μόνο που διατηρείται είναι η παρούσα σύμβαση μέχρι το 2027, η οποία στο νομοσχέδιο αυτό αναφέρεται ότι λήγει αυτοδίκαια χωρίς να προβλέπει καμία συνέχεια λειτουργίας και ύπαρξης των Κέντρων.
Το σχέδιο νόμου που διέρρευσε δεν χωράει πολλαπλές ερμηνείες. Ως το 2027 λειτουργούμε επίφοβα με την υπάρχουσα σύμβαση μετέωρη. Μετά το 2027 το κάθε ΚΠ θα ψάχνει μόνο του χρηματοδότηση από Δήμους, ΕΣΠΑ, ιδιώτες ή ό,τι άλλο βρεθεί.
Όσο για τα αποθεματικά των Κ.Π που έχουν, δεν πρόκειται να κρατήσουν για πολύ, καθώς ο Ενιαίος φορέας έχει τη δικαιοδοσία να πει στα Κέντρα ότι δεν θα καταβάλει εκ νέου χρήματα εφόσον υπάρχουν τα αποθεματικά.
Ο ίδιος ο κος Βαρτζοπουλος παραδέχτηκε ότι στις βασικές γραμμές αυτό είναι το προσχέδιο που διέρρευσε. Έχει σταλεί στη Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης για το νομοθετικό έργο και επεξεργάζεται, δηλαδή θα αλλάξει σε σημεία. Τα έξι εκατομμύρια του κωδικού μας από το υγείας θα τα πάρει ο ΕΟΠΑΕ και “εν καιρώ θα δούνε τι θα κάνουνε με τα Κέντρα Πρόληψης”.
Σήμερα, για ακόμα μία φορά στην εργασιακή μας ζωή, στα Κέντρα πρόληψης ανησυχούμε βαθιά, καθώς κριτήριο αυτής της εξέλιξης δεν είναι σε καμία περίπτωση η ανάπτυξη, η ενίσχυση, η αναβάθμιση της πρόληψης, όπως το ίδιο συμβαίνει και για τη θεραπεία και κοινωνική επανένταξη στο χώρο των εξαρτήσεων. Ουσιαστικά διαρρηγνύεται το θεραπευτικό συνεχές και η πρόληψη αποσπάται από τη θεραπεία και επανένταξη. Ως εργαζόμενοι/ες στην Πρόληψη είμαστε ενάντια στο σύνολο του ν/ς που αφορά τις εξαρτήσεις και υποβαθμίζει υπηρεσίες και προγράμματα. Λέμε ΟΧΙ στο ν/ς που μας καταργεί!
Διεκδικούμε:
Να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο
Να διαφυλαχθεί η ψυχοκοινωνική φιλοσοφία της Πρόληψης, της Θεραπείας και Κοινωνικής επανένταξης. Να διαφυλαχτεί η αντίστοιχη φιλοσοφία και οι πρακτικές που εμπεριέχουν τα διαφορετικά θεραπευτικά προγράμματα.
Να μην τεθούν σε κίνδυνο οι θέσεις εργασίας των εργαζομένων στα Κέντρα πρόληψης και συνολικά.
Πλήρη, επαρκή και αποκλειστική χρηματοδότηση των Κέντρων Πρόληψης από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ενιαίο Θεσμικό Πλαίσιο για τα Κέντρα Πρόληψης στη βάση των αποφάσεων του Σωματείου και στελέχωσή τους με επαρκές, μόνιμο προσωπικό, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.
Τα Κέντρα Πρόληψης να παραμείνουν εγκεκριμένοι φορείς πρόληψης. Διατήρηση της ταυτότητας, της φιλοσοφίας της και του περιεχομένου της Πρόληψης.
Να μην συγχωνευτούν Κέντρα Πρόληψης.
Να γίνουν Κέντρα Πρόληψης σε περιοχές που δεν υπάρχουν: Ανατολική - Δυτική Αττική, Πειραιάς και άλλοι Δήμοι στο Λεκανοπεδίο, Λασίθι
Στελέχωση των 130 κενών θέσεων προσωπικού.
Να μην καταργηθεί το άρθρο 60 του ν. 4139 του 2013 και το άρθρο 61 του 3459 του 2006, τα οποία καταργούνται στο άρθρο 46 του υπάρχοντος προσχεδίου νόμου.
Ως εργαζόμενοι/ες στα
Κέντρα Πρόληψης, εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας και την αντίρρησή μας για τις διαφαινόμενες
εξελίξεις στον χώρο των εξαρτήσεων που αφορούν στην ίδρυση του
οργανισμού-ομπρέλα (ΕΟΠΑΕ). Θεωρούμε ότι ακολουθεί τη φιλοσοφία των
νεοφιλελεύθερων θεωριών «κόστους-οφέλους», στον πυρήνα του οποίου κυριαρχεί όχι
η ποικιλομορφία των παρεμβάσεων στην πρόληψη και τη θεραπεία, αλλά η λογική της
συντήρησης ως πιο συμφέρουσα, αφού απευθύνεται σε μεγαλύτερο αριθμό ατόμων με
λιγότερους πόρους, αδιαφορώντας για την ποιότητα των υπηρεσιών και τις επιλογές
των ληπτών των υπηρεσιών μας. Λογική που διαπερνά και τις αλλαγές στη ψυχική
υγεία στο συγκεκριμένο ν/ς.
Πέραν αυτού, πρόκειται
να αλλάξει το εργασιακό καθεστώς των εργαζόμενων στα Δημόσια Προγράμματα
Απεξάρτησης. Η συγχώνευση σε ένα τόσο μεγάλο Οργανισμό (1500 εργαζομένων)
αλλοιώνει την φυσιογνωμία των Θεραπευτικών Προγραμμάτων, δημιουργεί ένα
γραφειοκρατικό σύστημα διαχείρισης και διοίκησης που αναπόφευκτα θα οδηγήσει
στην απώλεια της ιδιαίτερης κουλτούρας και φιλοσοφίας των Προγραμμάτων και του
θεραπευτικού πλουραλισμού, καθώς και του
θεραπευτικού συνεχούς. Ας θυμηθούμε ότι ο ΕΟΠΑΕ έρχεται σε μια περίοδο που
έχουν ήδη προηγηθεί «χτυπήματα» στον χώρο της απεξάρτησης, όπως:
· Η αλλοίωση του
χαρακτήρα του ΚΕΘΕΑ με την κατάργηση του αυτοδιοίκητου.
· Η υπερπροβολή της
μείωσης της βλάβης ως πανάκεια,
υποδαυλίζοντας ακόμα περισσότερο το κίνητρο για θεραπεία, όπως και τους άλλους
πυλώνες της πρόληψης , θεραπείας, κοινωνικής επανένταξης.
· Η αποψίλωση της
Πρόληψης με κλείσιμο Κέντρων Πρόληψης (π.χ. Πειραιάς), με σταθερή υποστελέχωση
και χωρίς Ενιαίο Θεσμικό Πλαίσιο για τη λειτουργία τους.
Είναι ενδεικτικό του
κλίματος, της απαξιωτικής στάσης και των στοχεύσεων του Υπουργείου το γεγονός
ότι το Νομοσχέδιο έρχεται από «σοφές κεφαλές», χωρίς να ερωτηθούν οι άνθρωποι
που δουλεύουν χρόνια στο πεδίο (ΚΕΘΕΑ, 18Ανω,ΟΚΑΝΑ, Κέντρα Πρόληψης). Ως
εργαζόμενοι/ες στην Πρόληψη είμαστε ενάντια στο σύνολο του ν/ς που αφορά τις
εξαρτήσεις.
Διεκδικούμε:
-
Ενίσχυση της φιλοσοφίας των στεγνών
προγραμμάτων και της λειτουργίας του 18
ΑΝΩ ως αναπόσπαστο οργανικό κομμάτι του Ψ.Ν.Α, με όλες τις υπάρχουσες υπηρεσίες
και υποδομές, με προσλήψεις μόνιμων εργαζομένων, με επιμόρφωση, εκπαίδευση και
ανάπτυξη της έρευνας.
-
Διασφάλιση όλων των εργασιακών σχέσεων!
Να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας σε όλους τους χώρους δουλειάς.
-
Να διαφυλαχθεί η ψυχοκοινωνική φιλοσοφία
της Πρόληψης, της Θεραπείας και κοινωνικής επανένταξης, η αντίστοιχη φιλοσοφία και οι πρακτικές που
εμπεριέχουν τα διαφορετικά θεραπευτικά προγράμματα.
-
Πλήρη, επαρκή και αποκλειστική
χρηματοδότηση των Κέντρων Πρόληψης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ενιαίο
Θεσμικό Πλαίσιο δημοσίου χαρακτήρα για
τα Κέντρα Πρόληψης και στελέχωσή τους με
επαρκές, μόνιμο προσωπικό, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.Τα Κέντρα Πρόληψης να
παραμείνουν εγκεκριμένοι φορείς πρόληψης.
Για τον σκοπό αυτό,
θέτουμε τα μέλη μας σε αυξημένη εγρήγορση ώστε να λάβουμε πρωτοβουλίες και να
κάνουμε ορατές τις θέσεις μας στην κοινωνία, να ακουστεί η φωνή μας στους
ιθύνοντες με όποιο πρόσφορο τρόπο μπορούμε. Στηρίζουμε το κοινό μέτωπο μαζί με
τους συναδέλφους μας, από το 18 ΑΝΩ και
σχεδιάζουμε κοινές δράσεις.
Το ΔΣ. του
Σωματείου Εργαζομένων στα Κέντρα
Πρόληψης
