"Ανάμεσα σε κρότους και σιωπές": Κοινότητα, καθολική κρίση και καθολική πρόληψη των εξαρτήσεων [ΜΕΡΟΣ Α΄]

Κοινότητα, καθολική κρίση και καθολική πρόληψη των εξαρτήσεων [ΜΕΡΟΣ Α΄]

Του Νίκου Λάιου*

Η ανοιχτή πορεία των θεωρητικών προβληματισμών είναι κριτήριο γονιμότητας  στις κοινωνικές επιστήμες. Κινδυνεύει, όμως, να περιπέσει σε αυτοαναφορικότητα, όταν δεν λαμβάνει υπ’ όψη εκείνο το γενικό όριο που αντιστοιχεί στην κοινωνική χρησιμότητά της – όχι με την ωφελιμιστική έννοια, αλλά με τη διαλεκτική.

Αναφορικά με τις επικρατούσες θεωρητικές προσεγγίσεις της κοινότητας, το όριο μοιάζει να έχει απολεσθεί στη συνθήκη που μένουν προσκολλημένες σε μια μονόπλευρη αποδόμηση της «φαντασιακής» διάστασης της κοινότητας. Μάλιστα, σε τέτοιο βάθος ώστε γενικά να μη γίνεται πλέον αποδεκτή η ύπαρξη κοινοτήτων πάνω από ορισμένα μεγέθη κοινωνικής συγκρότησης (που δεν προσδιορίζονται) και η όποια ύπαρξή τους να υφίσταται στην καλύτερη περίπτωση σαν «μακρινή», ρομαντική ή και γραφική. Παραβλέπεται, έτσι, ο ποιοτικά και μορφολογικά απειροδιάστατος χαρακτήρας της κοινότητας και αφήνονται σε εντυπωσιακό βαθμό ανεξερεύνητες κοινωνικές διεργασίες και δυναμικές που παράγονται στο πλαίσιό της.

Ως συνέπεια, και η όποια δουλειά γίνεται ακόμα στην κοινότητα, σε εκείνο το επίπεδο που συμβατικά ας προσδιορίσουμε ως «κοινωνική πολιτική», έχει σε μεγάλο βαθμό απολέσει θεωρητική και ηθική υποστήριξη και, τελικά, συνείδηση του εαυτού της. Έχει προσαρμοστεί, δηλαδή, σε μεγάλο βαθμό σ’ αυτή την κυρίαρχη θέση, μεταλλασσόμενη η ίδια σε εργαλείο, άρα στο αντίθετο του περιεχομένου της που εξ ορισμού (οφείλει να) είναι αντι-εργαλειακό. 

Η συνέχεια του άρθρου στην ιστοσελίδα Νόστιμον Ήμαρ

_