ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
Στον Αέρα και "Με Το Νόμο"...
Στον Αέρα και "Με Το Νόμο"...
.
Εδώ και χρόνια διεξάγουμε πολυδιάστατο και σκληρό αγώνα για την επίλυση του χρόνιου Θεσμικού Προβλήματος, που σχετίζεται με την μορφή και τους όρους λειτουργίας των δομών μας. Σε όλες τις φάσεις του αγώνα αυτού και παρά τις λογής-λογής «Σειρήνες», έχουμε μέσα από τις Γενικές Συνελεύσεις μας επισημάνει αμέτρητες φορές και με τον χειρότερο τρόπο έχουμε επιβεβαιωθεί, πως το θνησιγενές μόρφωμα της «Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας» αποτελεί τον ακρόλιθο των τεράστιων προβλημάτων που ταλαιπωρούν τις δομές μας.
.
Ως εκ τούτου, ουσιαστικότερη προτεραιότητά μας αποτέλεσε και αποτελεί το αίτημα για επίλυση του Θεσμικού Προβλήματος των δομών μας, ως οριστική υπέρβαση του διαμελιστικού, δύσκαμπτου και διαβλητού σχήματος των 71 «Αστικών Εταιρειών». Μονάχα έτσι, δηλαδή με την απόδοση μιας στέρεας, σοβαρής νομικής μορφής στα Κέντρα Πρόληψης, μπορούν αυτά να ισχυροποιηθούν και αναβαθμιστούν σε βιώσιμο, ενιαίο και αξιόλογο δίκτυο πρωτογενούς Πρόληψης και Προαγωγής της Υγείας.
.
Α). Από την υπόσχεση για επίλυση του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης εκπτωτικά στο Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. κι από ’κει στην Διάταξη περί Κέντρων Πρόληψης
.
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών τόσο μέσα από κινητοποιήσεις όσο και με την συμμετοχή μας σε θεσμικές διαδικασίες, όπως αυτή της Ομάδας Διοίκησης Έργου (Ο.Δ.Ε.), παλέψαμε για την συγκρότηση ενός ισχυρού και βιώσιμου θεσμικού πλαισίου. Η συγκροτημένη άποψή μας γι’ αυτό αποτυπώνεται στην πρόταση του Σωματείου για την μετεξέλιξη των Κέντρων Πρόληψης σε 13 Αυτοδιοικούμενα Περιφερειακά ΝΠΔΔ. Δυστυχώς, όπως έχουμε επανειλημμένα ενημερώσει, οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στην Ο.Δ.Ε. Φορείς (ΥΠΕΣ, ΥΥΚΑ, ΚΕΔΚΕ, ΟΚΑΝΑ) θέλησαν να διατηρήσουν τα Κέντρα Πρόληψης ως 71 τσιφλίκια συμφερόντων. Εξ ου και η επιλογή της «Αστικής Εταιρείας» ως βολικότατο νομικό όχημα της τιμαριοποίησης της Πρόληψης.
.
Θεωρήσαμε λοιπόν το τελικό Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. κοροϊδία, δεδομένου ότι αφήνει ίδιο το θεσμικό πλαίσιο (το νομικό μόρφωμα των «Αστικών Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών») με ρητή εξειδίκευση προς το χειρότερο (υπαγωγή με Νόμο στον Αστικό Κώδικα, δηλαδή ούτε καν στον Κώδικα των ΟΤΑ). Πρόκειται για το ήδη γνώριμο σε όλους μας θεσμικό πλαίσιο/πρόβλημα, το οποίο και αφήνει τα Κέντρα Πρόληψης ανοχύρωτες δομές μπρος στις κρατούσες ιδεολογίες και πολιτικές συρρίκνωσης του Κράτους Πρόνοιας και κατ’ εξακολούθηση «επιτρέπει» στην εκάστοτε Κυβέρνηση να χρηματοδοτεί τα 71 Κέντρα Πρόληψης «κατά το δοκούν», χρησιμοποιώντας όλα αυτά τα χρόνια διάφορα προσχήματα, με τελευταίο το της οικονομικής κρίσης. Η απλή μετατόπιση της πηγής υποχρηματοδότησης των Κέντρων Πρόληψης από το Υπουργείο Υγείας στο Υπουργείο Εσωτερικών κατά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο είναι ενδεικτική (πριν έλειπε το 50% του Υπ. Υγείας, σήμερα λείπει το 50% του Υπουργείου Εσωτερικών).
.
Συνολικά και παρ’ όλες τις επιμέρους ρυθμίσεις που χάρη στην επιμονή του Σωματείου εισήχθηκαν στο τελικό Πόρισμα της Ο.Δ.Ε., αυτό δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του την αναγκαιότητα για διατήρηση και ενίσχυση του έργου των Κέντρων Πρόληψης – αναγκαιότητα που προϋπήρχε και γίνεται με ακόμη πιο επείγοντα χαρακτηριστικά επιβεβλημένη, εξαιτίας της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης. Κάπως έτσι, έξι μήνες Ο.Δ.Ε. και δώδεκα μήνες επικοινωνιακού αμόκ περί «επικείμενης επίλυσης του θεσμικού προβλήματος» κάρπισαν ένα Πόρισμα που δεν επιλύει το θεσμικό πρόβλημα, αν και περιλαμβάνει κάποιες ρυθμίσεις ευνοϊκές για τους εργαζομένους και κερδισμένες εξ ολοκλήρου «με το σπαθί τους».
.
Διαβάζοντας, όμως, την πρόσφατη Διάταξη σε Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, η δυσαρέσκειά μας σε σχέση με τις διαδικασίες και το Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. γίνεται οργή. Διότι και τα λίγα εκείνα που μετά κόπων συμφωνήθηκαν σε ένα Θεσμικό Όργανο, η Διάταξη στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας τα εξαφάνισε – μαζί με το Πόρισμα, που δεν έχει καν τεθεί υπ’ όψιν της αρμόδιας Επιτροπής Παρακολούθησης της Λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης! Περιττό να πούμε πως η συνεδρίαση της Επιτροπής αναβάλλεται συνεχώς. Και στο αναμεταξύ, ως δια μαγείας αποτυπώνεται στην Διάταξη του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας η «πρόταση» του Ο.ΚΑ.ΝΑ., αντί της πρότασης της Ο.Δ.Ε.!
.
Β). Η Διάταξη περί Κέντρων Πρόληψης στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας
.
Αρχικά βλέπουμε την οριστική θεσμοθέτηση του γεμάτου προβλήματα νομικού μορφώματος των «αστικών εταιριών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που διέπονται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα». Πρόκειται στην ουσία για την θεσμοθέτηση του προβλήματος, το οποίο βαπτίζεται τελικά ως η «λύση» του!
.
Σαν να μην έφτανε αυτό, με την συγκεκριμένη Διάταξη δίνεται η... «δυνατότητα συμμετοχής στους Δήμους και τις Περιφέρειες στις εν λόγω αστικές εταιρείες». Υπενθυμίζουμε ότι η όλη συλλογιστική της νομοθετικής αυτής ρύθμισης κατέληξε να συμπυκνώνεται στρεβλωτικά από τους αρμόδιους Φορείς (με επικοινωνιακό προμαχώνα τους την ηγεσία του ΟΚΑΝΑ) σε μια προσπάθεια να υποχρεώσουν τους Δήμους και τις Περιφέρειες, να συμμετέχουν στα Κέντρα Πρόληψης, «διορθώνοντας» με αυτόν τον τρόπο την «μη πρόβλεψη της συμμετοχής τους» στο πλαίσιο του «Καλλικράτη». Από τη μια, λοιπόν, οι «αρμόδιοι Φορείς» υποβάθμιζαν επικοινωνιακά το δομικό και χρόνιο θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης σε πρόβλημα φάσης/συγχρονισμού, σε απλό έλλειμμα του «Καλλικράτη» – ενώ στην πραγματικότητα ο «Καλλικράτης» επέτεινε τα προϋπάρχοντα προβλήματα ακριβώς εξ αιτίας του σοφίσματος της «αχαρτογράφητης» Αστικής Εταιρείας. Από την άλλη, ενόσω θεσμοθετούσαν τον Νόμο του «Καλλικράτη» «ξέχασαν» να εισάγουν σ’ αυτόν μια πρώτη απλούστατη πρόβλεψη συμμετοχής σε Κέντρα Πρόληψης των Δήμων και των Περιφερειών (τις αρμοδιότητες των οποίων, άλλωστε, αφορούσε ο «Καλλικράτης»…) Και ολοκληρώνουν το έργο φέρνοντας τα ηδύσματά τους και κατόπιν εορτής και σε τρύπιο καλάθι: Αντί δέσμευσης των Δήμων και Περιφερειών να συμμετέχουν στα Κέντρα Πρόληψης, γεγονός που θα υποδήλωνε και πολιτική βούληση για μια έστω κακήν-κακώς συνέχιση της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, οι «αρμόδιοι Φορείς» διατρανώνουν την παροχή «δυνατότητας» συμμετοχής Δήμων και Περιφερειών, γεγονός που υποδηλώνει αδιαφορία – αν όχι σκοπιμότητα. Τόσο χαμηλά οι «αρμόδιοι Φορείς» κατέβασαν τον πήχυ της Πρόληψης (και των ενδεχόμενων μελλοντικών διαπραγματεύσεων για την πορεία της) όσο και τον ζητούμενο δείκτη φερεγγυότητάς τους. Ειρήσθω εν παρόδω, στο Πόρισμα της Ο.Δ.Ε., το οποίο «ξεχάστηκε» από την Διάταξη, δηλωνόταν ρητά η επισύναψη της πρότασής μας για δημιουργία 13 ΝΠΔΔ ως εναλλακτική – κι αυτό ανέβαζε τον πήχυ μελλοντικών διαπραγματεύσεων αναφορικά με το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης.
.
Αμέσως λοιπόν γεννιούνται ορισμένα βάσιμα ερωτήματα. Τι μέλλει γενέσθαι στις περιπτώσεις, που λ.χ. οι Δήμοι δεν επιθυμούν ή δεν δύνανται οικονομικά να συμμετέχουν σε Κέντρο Πρόληψης (όπως κινδύνεψε να γίνει στην περίπτωση του Κέντρου Πρόληψης Αχαρνών-Θρακομακεδόνων και οι διάρκειας δύο μηνών αγώνες των εργαζομένων και του Σωματείου το αναχαίτισαν). Θα βγαίνουμε στους δρόμους για ένα δίμηνο, πιέζοντας να βρεθεί ένα σημείο σχετικής ισορροπίας μες στο θεσμικό και δημοσιονομικό χάος; Είναι μέρος των καθημερινών καθηκόντων των εργαζομένων κι αυτό; Γιατί των «αρμόδιων Φορέων» ούτε ήταν ούτε και γίνεται με την Διάταξη. Κι αν την επόμενη φορά το σημείο ισορροπίας δεν βρεθεί; Πώς εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία των δομών της Πρόληψης, όταν το μέλλον τους επαφίεται στην «καλή θέληση» οποιουδήποτε; Και πόσο σοβαρά μπορούμε να εκλάβουμε μια νομοθέτηση της «καλής θέλησης»;
.
Και γιατί άραγε, συνεχίζοντας η Διάταξη αναφέρει ότι «το Υπουργείο Εσωτερικών θα χρηματοδοτεί μόνο τα Κέντρα στα οποία μετέχουν Δήμοι ή Περιφέρειες»; Εδώ οι συντάκτες διατυπώνουν ευθαρσώς την θέση πως το 50% τη χρηματοδότησης των Κέντρων Πρόληψης (προερχόμενο από το Υπουργείο Εσωτερικών) παύει να θεωρείται μέλημα και καθήκον της Πολιτείας. Τα γεγονότα, εξάλλου, τόσο της μη πρόβλεψης Κωδικού χρηματοδότησης στο Υπουργείο Εσωτερικών όσο και της μη καταβολής χρημάτων στα Κέντρα Πρόληψης από το Υπουργείο Εσωτερικών εδώ και 16 μήνες κινούν υποψίες ακόμη και στον πιο καλόπιστο. Αν έχουν, όμως, εναπομείνει ψήγματα «καλής πίστης» σε κάποιον, η Διάταξη φροντίζει ακόμη περισσότερο να διαλυθούν δεδομένου ότι, όπως αναφέρει, «για τη λύση υφιστάμενου Κέντρου απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του ΟΚΑΝΑ και μόνο αν μετέχουν Δήμοι και Περιφέρειες απαιτείται και η δική τους σύμφωνη γνώμη για τη «λύση» της εταιρείας»! Με απλά λόγια ένα Κέντρο Πρόληψης, που θα λειτουργεί ως «Αστική Εταιρεία» (πάντα από κάτω αυτό το ακροθέμελο, τόσο βολικό για κατεδάφιση του εποικοδομήματος), στην οποία δεν θα μετέχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση καταδικάζεται είτε σε διάλυση ή σε ζητιανιά προς άγραν «επιχορηγήσεων», «δωρεών», «ευγενών χορηγιών». Λόγοι για να συμβεί αυτό υπάρχουν και είναι γνωστοί σε όλους μας: Οι Δήμοι μπορεί να εξωθηθούν σε έξοδο από τις Αστικές Εταιρείες λόγω της διαρκούς υποχρηματοδότησής τους ή και λόγω διαπλεκόμενων συμφερόντων (Δημοτικές Αρχές με ΜΚΟ της ψυχικής υγείας κλπ.). Αυτό το υπόστρωμα αιτίων, άλλωστε, ο Νόμος δεν θεραπεύει. Και δεν μπορούμε να μην διερωτηθούμε αν έχει, άραγε, κάποια σχέση με τα προαναφερόμενα η νεοεισαχθείσα ρήτρα από πλευράς ΟΚΑΝΑ στις συμβάσεις που υπογράφει με κάθε Κέντρο Πρόληψης, σύμφωνα με την οποία αν δεν ανταποκριθούν οι Δήμοι στο 50% της χρηματοδότησης, η εταιρεία διαλύεται «με το αζημίωτο για τον ΟΚΑΝΑ»; Αναρωτιόμαστε...
.
Κάτι αντίστοιχο δεν προωθείται με τα Προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι», αν και βέβαια με διαφορετικές, «στοχευμένες» μεθοδεύσεις-«οδηγίες»; Αναρωτιόμαστε ποιοι έχουν σειρά...
.
Τονίζουμε δε ξανά το γεγονός, ότι η Διάταξη «επιμελώς» παραλείπει βασικά σημεία του Πορίσματος της Ο.Δ.Ε., όπως:
.
• Η αναγραφή της φράσης «πάγια και διαρκής χρηματοδότηση» των Κέντρων Πρόληψης.
• Ο καθορισμός ελαχίστου ποσού χρηματοδότησης από τα δύο Υπουργεία (Υγείας και Εσωτερικών).
•H πρόνοια για μεταφορά του προσωπικού ενός Κ.Π. στην περίπτωση που αυτό κλείσει (π.χ. λόγω υποχρηματοδότησης) σε όμορες δομές (ΟΚΑΝΑ, γειτονικό Κ.Π., Δήμο) για να συνεχίσει το έργο του υπό νέα "ομπρέλλα" στην ίδια περιοχή
. Η αναφορά στην Πενταετή Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ Υπουργείου Υγείας, Υπουργείου Εσωτερικών, ΚΕΔΚΕ, ΟΚΑΝΑ, ΕΕΤΑΑ (έναρξη και λήξη, χρονικά διαστήματα καταβολής χρηματοδότησης, ανάπτυξη νέων Κέντρων Πρόληψης κλπ.).
• Η αναφορά στην Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ ΟΚΑΝΑ και Αστικών Εταιρειών.
• Η πρόβλεψη για συλλογική σύμβαση εργασίας και κατ’ επέκταση για την σύνταξη ενιαίου εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας των δομών και την εφαρμογή ενιαίου μισθολογίου των εργαζομένων – ενός ενιαίου μισθολογίου περιλάλητου αλλά ακόμα ανύπαρκτου, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται το πρόβλημα της άνισης αμοιβής για εργαζόμενους που παράγουν το ίδιο έργο.
• Αντιθέτως, αυτά και μια σειρά άλλων μεγάλης σημασίας ζητήματα, που αφορούν στους όρους και τους τρόπους οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, την επιστημονική παρακολούθηση και εποπτεία, τις αρμοδιότητες, την κατάρτιση και εκπαίδευση του προσωπικού, τον τρόπο άσκησης οικονομικού-διαχειριστικού ελέγχου, την διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης της λειτουργίας και του επιτελούμενου έργου, καθώς και όλα όσα προκύπτουν από τα παραπάνω: παραπέμπονται στον Ενιαίο Κανονισμό Λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, ο οποίος μάλιστα και θα δημιουργηθεί στο μέλλον και «μετά από πρόταση του Δ.Σ. του ΟΚΑΝΑ»… Με λίγα λόγια, ο Νόμος σχεδόν αναγορεύει τους εκάστοτε Πρόεδρο και Δ.Σ. του ΟΚΑΝΑ σε δικτατορίσκους των Κέντρων Πρόληψης, αφού και όλη την εξουσία συγκεντρώνουν και δεν ορίζονται ως εργοδότες μας. Με άλλα λόγια, με το νομοθέτημα επιδίδονται και τελετουργικά πλέον πεπόνι και μαχαίρι στην εκάστοτε Διοίκηση του Ο.ΚΑ.ΝΑ., χωρίς παράλληλα να αποδίδεται η ευθύνη χρηματοδότησης, πρόσληψης προσωπικού, λειτουργίας των δομών, καθορισμού στόχων και διαμόρφωσης ενός ξεκάθαρου πλαισίου λειτουργίας των δομών. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. θα προτείνει, οι Διοικήσεις των Αστικών Εταιρειών θα κάνουν τις προσλήψεις και οι εργαζόμενοι θα τρέχουν προς αναζήτηση πόρων. Καθεστώς ομηρίας σε τεχνητό κλίμα εκπτώσεων του τύπου «πάλι καλά να λες»...
• Συνεπεία των παραπάνω, ο ενιαίος και δημόσιος χαρακτήρας των 71 Κέντρων Πρόληψης, που παρέχουν τις υπηρεσίες τους ανά την Ελλάδα, όχι μόνο δεν εξασφαλίζεται, αλλά δυναμιτίζεται μετά πολλών επαίνων.
.
Σημειώνουμε πως το τελευταίο -προπαρασκευαστικό από την άποψη αυτή- χρονικό διάστημα ανακοινώνονταν τα σημεία της νομοθετικής ρύθμισης (ακόμη και μέσα στη Βουλή). Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνονταν όχι τόσο στο περιεχόμενο της ρύθμισης (θα ήταν, εξάλλου, από αστείο έως επικίνδυνο) όσο στην συλλογιστική της. Τονίστηκε, λοιπόν, εμφατικά πως προτιμήθηκε η συγκεκριμένη «ρύθμιση», προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμμετοχή τοπικών φορέων. Αποκρύπτεται, λοιπόν, το γεγονός ότι στην πρόταση του Σωματείου, η οποία υιοθετείται πλέον από εκατοντάδες κοινωνικούς και πολιτικούς Φορείς, εξασφαλίζεται ως υποχρεωτική η συμμετοχή των σχετικών με το αντικείμενο Φορέων των τοπικών κοινωνιών (Ιατρικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι Εκπαιδευτικών, Σύλλογοι Γονέων κλπ.). Και μάλιστα όχι μόνο χωρίς οικονομική συνεισφορά αυτών, αλλά και σ’ ένα οριοθετημένο πλαίσιο κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ των εκπροσώπων αυτών και της επιστημονικής ομάδας κάθε Κέντρου Πρόληψης. Πράγμα που από πουθενά δεν προκύπτει στο πρόχειρο νομοθέτημα. Το δε αρνητικό επιχείρημα περί έλλειψης δυνατότητας πρόσθεσης του 50% εξ Υπουργείου Εσωτερικών με το 50% του Υπουργείου Υγείας και υπαγωγή του 100% σε έναν Πολιτειακό Φορέα θεωρούμε πως δεν χρίζει καν σχολιασμού.
.
Τέλος, η προσπάθεια περαιτέρω συρρίκνωσης του μεγέθους και της ποιότητας του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης σε ζήτημα μετονομασίας τους και αντίστοιχης αναδιάταξης αρμοδιοτήτων τους, είναι εξοργιστική. Κι αυτό τόσο διότι λόγω φιλοσοφίας και κοινωνικών αιτημάτων ήδη επιτελούμε έργο πολύ ευρύτερο της «Πρόληψης των Ναρκωτικών», όσο και διότι η συγκεκριμένη αυτή πρόταση της Επιστημονικής Επιτροπής του Σωματείου μας ρητά συνδεόταν με την επίλυση του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης στο έγγραφό της προς την Πρόεδρο του Ο.ΚΑ.ΝΑ., με κοινοποίηση στα Μέλη Δ.Σ. και το Τμήμα Εφαρμογών Πρόληψης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. (αρ. πρωτοκόλλου εξερχομένων εγγράφων Σωματείου: 473/28.03.10).
.
Όλα λοιπόν όσα προβλέπονται καθώς και όσα σκόπιμα δεν προβλέπονται εγείρουν ανησυχίες. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα όχι μόνο δεν επιλύει απτά και γνωστά «στους παροικούντες» προβλήματα, αλλά αντιθέτως διατηρεί την ομηρία των ανθρώπων, οι οποίοι καθημερινά καταθέτουν ψυχή στις παρεμβάσεις που καλούνται να φέρουν εις πέρας (όντας για χρόνια απαξιωμένοι από την επίσημη Πολιτεία) και «ανακοινώνει» το τέλος της Πρόληψης. Η διατύπωση «Τα Κέντρα Πρόληψης […] συμβάλλουν […] στην υλοποίηση και στην επίτευξη των ιδρυτικών σκοπών του ΟΚΑΝΑ που αφορούν και στην πρόληψη των εξαρτήσεων» σε συνδυασμό με την πρόσφατη «πρόταση» του αναρμόδιου Κλιμακίου του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για «συνδρομή» εργαζομένων Κέντρων Πρόληψης στις Μονάδες Χορήγησης Υποκαταστάτων του ΟΚΑΝΑ με “training on the job” (!) απλώς κάνει την αναγγελία του τέλους πιο κακόγουστη.
Θα θέλαμε πολύ να χαρούμε το Διάταγμα που αναφέρεται στα Κέντρα Πρόληψης – το πρώτο θεσμικής τάξης σημαντικό αποτέλεσμα των δυναμικών και, κυρίως, αποτελεσματικών πιέσεων και γενικότερα τακτικών επιλογών μας. Και, παρ’ όλο το εξοργιστικό της έκπτωσης περιεχομένου και των προσπαθειών επικοινωνιακής διασκέδασής της, δεν μπορούμε να μην χαμογελάμε με την αναφορά των Κέντρων Πρόληψης σ’ έναν Νόμο της Πολιτείας και μάλιστα στην παρούσα φάση, όπως και με την υιοθέτηση της πρότασης της Επιστημονικής Επιτροπής μας για μετονομασία των δομών μας και, έτσι, για μια πρώτη αναγνώριση του πραγματικού έργου μας στις κοινωνίες που δραστηριοποιούμαστε – ακόμη κι αν αυτό αποκρύπτεται και από το νομοθέτημα (βλ. «Τα ανωτέρω Κέντρα επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους […]») και από τους «αρμόδιους Φορείς» που το προπαγανδίζουν, κομίζοντες γλαύκες.
.
Ωστόσο, τα χαμόγελα αναζητούν -κι αυτά- μια θέση ανάμεσα στην σοβαρότητα της κατάστασης και τις ευθύνες μας για το μέλλον των δομών μας. Το νομοθέτημα μάς υπενθυμίζει ακριβώς αυτό το συνεχές με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Από τη μια σχηματίζει ένα νέο αντιφατικό σημείο συνάντησης των αγώνων και πιέσεών μας και των κεντρικών (και διαχρονικών) πολιτικών επιλογών αναφορικά με το Κράτος Πρόνοιας γενικά και με την Πρόληψη των Εξαρτήσεων και την Προαγωγή της Ψυχοκοινωνικής Υγείας ειδικότερα (συρρίκνωση και, αναλόγως των αντιστάσεων, άμεση ή σταδιακή εκχώρηση της «πίττας» σε ιδιωτικά συμφέροντα). Από την άλλη, το νέο αυτό σημείο ισορροπίας, εφ’ όσον νομοθετηθεί τελικά με το συγκεκριμένο περιεχόμενο, θα συνιστά και αποτύπωμα μιας αναδιάταξης του συσχετισμού μεταξύ αυτών των πολιτικών επιλογών και των αντιστάσεων των εργαζομένων: Με τις πρώτες να έχουν ισχυρότερα νομικά ερείσματα και τις δεύτερες να απλώνονται σε μεγαλύτερο πεδίο, να έχουν να υπερασπιστούν λιγότερα αυτονόητα κι από τα ελάχιστα αυτά που έχουμε έως σήμερα – και να διεκδικούν περισσότερα.
.
Μπροστά μας έχουμε αγώνες. Το γεγονός ότι, «στο πνεύμα των ημερών», το Πόρισμα μιας Θεσμικής Διαδικασίας (Ο.Δ.Ε.) κουρελιάστηκε προκειμένου να πέσει ο πήχυς των διαπραγματεύσεων, δεν σημαίνει πως χάνονται ο ορίζοντας των διαπραγματεύσεων και η συγκροτημένη πορεία πιέσεων ώστε να οριστούν και υλοποιηθούν οι επιδιωκόμενες διαπραγματεύσεις. Όποιοι τέτοια φαντασιώνονται, θα απογοητευθούν. Αλλά και στο επικοινωνιακό επίπεδο, η -εγγίζουσα την κοροϊδία- προπαγάνδα δεν θα μείνει αναποδόμητη.
.
Έχουμε μπροστά μας αγώνες: Αντλούμε δύναμη από μια υποδειγματική παρακαταθήκη αγώνων. Από τις Γενικές μας Συνελεύσεις. Από την ενότητά μας, που μέσα απ’ αυτές μ’ ενάργεια προστατέψαμε και καλλιεργήσαμε, κόντρα στο κλίμα φόβου, ομφαλοσκόπησης και εξατομίκευσης/ωφελιμισμού, που απ’ άκρη σ’ άκρη, καθέτως και οριζοντίως διεγείρεται τεχνηέντως.
.
Η προστασία των δομών μας δεν μπορεί ν’ αναζητηθεί Εκτός και μάλιστα a priori. Η… θεσμοθέτηση του θεσμικού μας προβλήματος αυτό αποδεικνύει, ως αντιφατικό σημείο συνάντησης αποκλινουσών δυναμικών, όπως περιγράφηκε παραπάνω. Κακώς παραβλέπει ο νομοθέτης την δια του περιεχομένου της Διάταξης «θεσμοθέτηση» της κλιμάκωσης των αγώνων μας για την προστασία και αναβάθμιση των δομών μας, έως ότου το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης επιλυθεί!
.
Ως εκ τούτου, ουσιαστικότερη προτεραιότητά μας αποτέλεσε και αποτελεί το αίτημα για επίλυση του Θεσμικού Προβλήματος των δομών μας, ως οριστική υπέρβαση του διαμελιστικού, δύσκαμπτου και διαβλητού σχήματος των 71 «Αστικών Εταιρειών». Μονάχα έτσι, δηλαδή με την απόδοση μιας στέρεας, σοβαρής νομικής μορφής στα Κέντρα Πρόληψης, μπορούν αυτά να ισχυροποιηθούν και αναβαθμιστούν σε βιώσιμο, ενιαίο και αξιόλογο δίκτυο πρωτογενούς Πρόληψης και Προαγωγής της Υγείας.
.
Α). Από την υπόσχεση για επίλυση του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης εκπτωτικά στο Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. κι από ’κει στην Διάταξη περί Κέντρων Πρόληψης
.
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών τόσο μέσα από κινητοποιήσεις όσο και με την συμμετοχή μας σε θεσμικές διαδικασίες, όπως αυτή της Ομάδας Διοίκησης Έργου (Ο.Δ.Ε.), παλέψαμε για την συγκρότηση ενός ισχυρού και βιώσιμου θεσμικού πλαισίου. Η συγκροτημένη άποψή μας γι’ αυτό αποτυπώνεται στην πρόταση του Σωματείου για την μετεξέλιξη των Κέντρων Πρόληψης σε 13 Αυτοδιοικούμενα Περιφερειακά ΝΠΔΔ. Δυστυχώς, όπως έχουμε επανειλημμένα ενημερώσει, οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στην Ο.Δ.Ε. Φορείς (ΥΠΕΣ, ΥΥΚΑ, ΚΕΔΚΕ, ΟΚΑΝΑ) θέλησαν να διατηρήσουν τα Κέντρα Πρόληψης ως 71 τσιφλίκια συμφερόντων. Εξ ου και η επιλογή της «Αστικής Εταιρείας» ως βολικότατο νομικό όχημα της τιμαριοποίησης της Πρόληψης.
.
Θεωρήσαμε λοιπόν το τελικό Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. κοροϊδία, δεδομένου ότι αφήνει ίδιο το θεσμικό πλαίσιο (το νομικό μόρφωμα των «Αστικών Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών») με ρητή εξειδίκευση προς το χειρότερο (υπαγωγή με Νόμο στον Αστικό Κώδικα, δηλαδή ούτε καν στον Κώδικα των ΟΤΑ). Πρόκειται για το ήδη γνώριμο σε όλους μας θεσμικό πλαίσιο/πρόβλημα, το οποίο και αφήνει τα Κέντρα Πρόληψης ανοχύρωτες δομές μπρος στις κρατούσες ιδεολογίες και πολιτικές συρρίκνωσης του Κράτους Πρόνοιας και κατ’ εξακολούθηση «επιτρέπει» στην εκάστοτε Κυβέρνηση να χρηματοδοτεί τα 71 Κέντρα Πρόληψης «κατά το δοκούν», χρησιμοποιώντας όλα αυτά τα χρόνια διάφορα προσχήματα, με τελευταίο το της οικονομικής κρίσης. Η απλή μετατόπιση της πηγής υποχρηματοδότησης των Κέντρων Πρόληψης από το Υπουργείο Υγείας στο Υπουργείο Εσωτερικών κατά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο είναι ενδεικτική (πριν έλειπε το 50% του Υπ. Υγείας, σήμερα λείπει το 50% του Υπουργείου Εσωτερικών).
.
Συνολικά και παρ’ όλες τις επιμέρους ρυθμίσεις που χάρη στην επιμονή του Σωματείου εισήχθηκαν στο τελικό Πόρισμα της Ο.Δ.Ε., αυτό δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του την αναγκαιότητα για διατήρηση και ενίσχυση του έργου των Κέντρων Πρόληψης – αναγκαιότητα που προϋπήρχε και γίνεται με ακόμη πιο επείγοντα χαρακτηριστικά επιβεβλημένη, εξαιτίας της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης. Κάπως έτσι, έξι μήνες Ο.Δ.Ε. και δώδεκα μήνες επικοινωνιακού αμόκ περί «επικείμενης επίλυσης του θεσμικού προβλήματος» κάρπισαν ένα Πόρισμα που δεν επιλύει το θεσμικό πρόβλημα, αν και περιλαμβάνει κάποιες ρυθμίσεις ευνοϊκές για τους εργαζομένους και κερδισμένες εξ ολοκλήρου «με το σπαθί τους».
.
Διαβάζοντας, όμως, την πρόσφατη Διάταξη σε Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, η δυσαρέσκειά μας σε σχέση με τις διαδικασίες και το Πόρισμα της Ο.Δ.Ε. γίνεται οργή. Διότι και τα λίγα εκείνα που μετά κόπων συμφωνήθηκαν σε ένα Θεσμικό Όργανο, η Διάταξη στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας τα εξαφάνισε – μαζί με το Πόρισμα, που δεν έχει καν τεθεί υπ’ όψιν της αρμόδιας Επιτροπής Παρακολούθησης της Λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης! Περιττό να πούμε πως η συνεδρίαση της Επιτροπής αναβάλλεται συνεχώς. Και στο αναμεταξύ, ως δια μαγείας αποτυπώνεται στην Διάταξη του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας η «πρόταση» του Ο.ΚΑ.ΝΑ., αντί της πρότασης της Ο.Δ.Ε.!
.
Β). Η Διάταξη περί Κέντρων Πρόληψης στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας
.
Αρχικά βλέπουμε την οριστική θεσμοθέτηση του γεμάτου προβλήματα νομικού μορφώματος των «αστικών εταιριών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που διέπονται από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα». Πρόκειται στην ουσία για την θεσμοθέτηση του προβλήματος, το οποίο βαπτίζεται τελικά ως η «λύση» του!
.
Σαν να μην έφτανε αυτό, με την συγκεκριμένη Διάταξη δίνεται η... «δυνατότητα συμμετοχής στους Δήμους και τις Περιφέρειες στις εν λόγω αστικές εταιρείες». Υπενθυμίζουμε ότι η όλη συλλογιστική της νομοθετικής αυτής ρύθμισης κατέληξε να συμπυκνώνεται στρεβλωτικά από τους αρμόδιους Φορείς (με επικοινωνιακό προμαχώνα τους την ηγεσία του ΟΚΑΝΑ) σε μια προσπάθεια να υποχρεώσουν τους Δήμους και τις Περιφέρειες, να συμμετέχουν στα Κέντρα Πρόληψης, «διορθώνοντας» με αυτόν τον τρόπο την «μη πρόβλεψη της συμμετοχής τους» στο πλαίσιο του «Καλλικράτη». Από τη μια, λοιπόν, οι «αρμόδιοι Φορείς» υποβάθμιζαν επικοινωνιακά το δομικό και χρόνιο θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης σε πρόβλημα φάσης/συγχρονισμού, σε απλό έλλειμμα του «Καλλικράτη» – ενώ στην πραγματικότητα ο «Καλλικράτης» επέτεινε τα προϋπάρχοντα προβλήματα ακριβώς εξ αιτίας του σοφίσματος της «αχαρτογράφητης» Αστικής Εταιρείας. Από την άλλη, ενόσω θεσμοθετούσαν τον Νόμο του «Καλλικράτη» «ξέχασαν» να εισάγουν σ’ αυτόν μια πρώτη απλούστατη πρόβλεψη συμμετοχής σε Κέντρα Πρόληψης των Δήμων και των Περιφερειών (τις αρμοδιότητες των οποίων, άλλωστε, αφορούσε ο «Καλλικράτης»…) Και ολοκληρώνουν το έργο φέρνοντας τα ηδύσματά τους και κατόπιν εορτής και σε τρύπιο καλάθι: Αντί δέσμευσης των Δήμων και Περιφερειών να συμμετέχουν στα Κέντρα Πρόληψης, γεγονός που θα υποδήλωνε και πολιτική βούληση για μια έστω κακήν-κακώς συνέχιση της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, οι «αρμόδιοι Φορείς» διατρανώνουν την παροχή «δυνατότητας» συμμετοχής Δήμων και Περιφερειών, γεγονός που υποδηλώνει αδιαφορία – αν όχι σκοπιμότητα. Τόσο χαμηλά οι «αρμόδιοι Φορείς» κατέβασαν τον πήχυ της Πρόληψης (και των ενδεχόμενων μελλοντικών διαπραγματεύσεων για την πορεία της) όσο και τον ζητούμενο δείκτη φερεγγυότητάς τους. Ειρήσθω εν παρόδω, στο Πόρισμα της Ο.Δ.Ε., το οποίο «ξεχάστηκε» από την Διάταξη, δηλωνόταν ρητά η επισύναψη της πρότασής μας για δημιουργία 13 ΝΠΔΔ ως εναλλακτική – κι αυτό ανέβαζε τον πήχυ μελλοντικών διαπραγματεύσεων αναφορικά με το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης.
.
Αμέσως λοιπόν γεννιούνται ορισμένα βάσιμα ερωτήματα. Τι μέλλει γενέσθαι στις περιπτώσεις, που λ.χ. οι Δήμοι δεν επιθυμούν ή δεν δύνανται οικονομικά να συμμετέχουν σε Κέντρο Πρόληψης (όπως κινδύνεψε να γίνει στην περίπτωση του Κέντρου Πρόληψης Αχαρνών-Θρακομακεδόνων και οι διάρκειας δύο μηνών αγώνες των εργαζομένων και του Σωματείου το αναχαίτισαν). Θα βγαίνουμε στους δρόμους για ένα δίμηνο, πιέζοντας να βρεθεί ένα σημείο σχετικής ισορροπίας μες στο θεσμικό και δημοσιονομικό χάος; Είναι μέρος των καθημερινών καθηκόντων των εργαζομένων κι αυτό; Γιατί των «αρμόδιων Φορέων» ούτε ήταν ούτε και γίνεται με την Διάταξη. Κι αν την επόμενη φορά το σημείο ισορροπίας δεν βρεθεί; Πώς εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία των δομών της Πρόληψης, όταν το μέλλον τους επαφίεται στην «καλή θέληση» οποιουδήποτε; Και πόσο σοβαρά μπορούμε να εκλάβουμε μια νομοθέτηση της «καλής θέλησης»;
.
Και γιατί άραγε, συνεχίζοντας η Διάταξη αναφέρει ότι «το Υπουργείο Εσωτερικών θα χρηματοδοτεί μόνο τα Κέντρα στα οποία μετέχουν Δήμοι ή Περιφέρειες»; Εδώ οι συντάκτες διατυπώνουν ευθαρσώς την θέση πως το 50% τη χρηματοδότησης των Κέντρων Πρόληψης (προερχόμενο από το Υπουργείο Εσωτερικών) παύει να θεωρείται μέλημα και καθήκον της Πολιτείας. Τα γεγονότα, εξάλλου, τόσο της μη πρόβλεψης Κωδικού χρηματοδότησης στο Υπουργείο Εσωτερικών όσο και της μη καταβολής χρημάτων στα Κέντρα Πρόληψης από το Υπουργείο Εσωτερικών εδώ και 16 μήνες κινούν υποψίες ακόμη και στον πιο καλόπιστο. Αν έχουν, όμως, εναπομείνει ψήγματα «καλής πίστης» σε κάποιον, η Διάταξη φροντίζει ακόμη περισσότερο να διαλυθούν δεδομένου ότι, όπως αναφέρει, «για τη λύση υφιστάμενου Κέντρου απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του ΟΚΑΝΑ και μόνο αν μετέχουν Δήμοι και Περιφέρειες απαιτείται και η δική τους σύμφωνη γνώμη για τη «λύση» της εταιρείας»! Με απλά λόγια ένα Κέντρο Πρόληψης, που θα λειτουργεί ως «Αστική Εταιρεία» (πάντα από κάτω αυτό το ακροθέμελο, τόσο βολικό για κατεδάφιση του εποικοδομήματος), στην οποία δεν θα μετέχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση καταδικάζεται είτε σε διάλυση ή σε ζητιανιά προς άγραν «επιχορηγήσεων», «δωρεών», «ευγενών χορηγιών». Λόγοι για να συμβεί αυτό υπάρχουν και είναι γνωστοί σε όλους μας: Οι Δήμοι μπορεί να εξωθηθούν σε έξοδο από τις Αστικές Εταιρείες λόγω της διαρκούς υποχρηματοδότησής τους ή και λόγω διαπλεκόμενων συμφερόντων (Δημοτικές Αρχές με ΜΚΟ της ψυχικής υγείας κλπ.). Αυτό το υπόστρωμα αιτίων, άλλωστε, ο Νόμος δεν θεραπεύει. Και δεν μπορούμε να μην διερωτηθούμε αν έχει, άραγε, κάποια σχέση με τα προαναφερόμενα η νεοεισαχθείσα ρήτρα από πλευράς ΟΚΑΝΑ στις συμβάσεις που υπογράφει με κάθε Κέντρο Πρόληψης, σύμφωνα με την οποία αν δεν ανταποκριθούν οι Δήμοι στο 50% της χρηματοδότησης, η εταιρεία διαλύεται «με το αζημίωτο για τον ΟΚΑΝΑ»; Αναρωτιόμαστε...
.
Κάτι αντίστοιχο δεν προωθείται με τα Προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι», αν και βέβαια με διαφορετικές, «στοχευμένες» μεθοδεύσεις-«οδηγίες»; Αναρωτιόμαστε ποιοι έχουν σειρά...
.
Τονίζουμε δε ξανά το γεγονός, ότι η Διάταξη «επιμελώς» παραλείπει βασικά σημεία του Πορίσματος της Ο.Δ.Ε., όπως:
.
• Η αναγραφή της φράσης «πάγια και διαρκής χρηματοδότηση» των Κέντρων Πρόληψης.
• Ο καθορισμός ελαχίστου ποσού χρηματοδότησης από τα δύο Υπουργεία (Υγείας και Εσωτερικών).
•H πρόνοια για μεταφορά του προσωπικού ενός Κ.Π. στην περίπτωση που αυτό κλείσει (π.χ. λόγω υποχρηματοδότησης) σε όμορες δομές (ΟΚΑΝΑ, γειτονικό Κ.Π., Δήμο) για να συνεχίσει το έργο του υπό νέα "ομπρέλλα" στην ίδια περιοχή
. Η αναφορά στην Πενταετή Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ Υπουργείου Υγείας, Υπουργείου Εσωτερικών, ΚΕΔΚΕ, ΟΚΑΝΑ, ΕΕΤΑΑ (έναρξη και λήξη, χρονικά διαστήματα καταβολής χρηματοδότησης, ανάπτυξη νέων Κέντρων Πρόληψης κλπ.).
• Η αναφορά στην Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ ΟΚΑΝΑ και Αστικών Εταιρειών.
• Η πρόβλεψη για συλλογική σύμβαση εργασίας και κατ’ επέκταση για την σύνταξη ενιαίου εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας των δομών και την εφαρμογή ενιαίου μισθολογίου των εργαζομένων – ενός ενιαίου μισθολογίου περιλάλητου αλλά ακόμα ανύπαρκτου, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται το πρόβλημα της άνισης αμοιβής για εργαζόμενους που παράγουν το ίδιο έργο.
• Αντιθέτως, αυτά και μια σειρά άλλων μεγάλης σημασίας ζητήματα, που αφορούν στους όρους και τους τρόπους οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, την επιστημονική παρακολούθηση και εποπτεία, τις αρμοδιότητες, την κατάρτιση και εκπαίδευση του προσωπικού, τον τρόπο άσκησης οικονομικού-διαχειριστικού ελέγχου, την διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης της λειτουργίας και του επιτελούμενου έργου, καθώς και όλα όσα προκύπτουν από τα παραπάνω: παραπέμπονται στον Ενιαίο Κανονισμό Λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης, ο οποίος μάλιστα και θα δημιουργηθεί στο μέλλον και «μετά από πρόταση του Δ.Σ. του ΟΚΑΝΑ»… Με λίγα λόγια, ο Νόμος σχεδόν αναγορεύει τους εκάστοτε Πρόεδρο και Δ.Σ. του ΟΚΑΝΑ σε δικτατορίσκους των Κέντρων Πρόληψης, αφού και όλη την εξουσία συγκεντρώνουν και δεν ορίζονται ως εργοδότες μας. Με άλλα λόγια, με το νομοθέτημα επιδίδονται και τελετουργικά πλέον πεπόνι και μαχαίρι στην εκάστοτε Διοίκηση του Ο.ΚΑ.ΝΑ., χωρίς παράλληλα να αποδίδεται η ευθύνη χρηματοδότησης, πρόσληψης προσωπικού, λειτουργίας των δομών, καθορισμού στόχων και διαμόρφωσης ενός ξεκάθαρου πλαισίου λειτουργίας των δομών. Ο Ο.ΚΑ.ΝΑ. θα προτείνει, οι Διοικήσεις των Αστικών Εταιρειών θα κάνουν τις προσλήψεις και οι εργαζόμενοι θα τρέχουν προς αναζήτηση πόρων. Καθεστώς ομηρίας σε τεχνητό κλίμα εκπτώσεων του τύπου «πάλι καλά να λες»...
• Συνεπεία των παραπάνω, ο ενιαίος και δημόσιος χαρακτήρας των 71 Κέντρων Πρόληψης, που παρέχουν τις υπηρεσίες τους ανά την Ελλάδα, όχι μόνο δεν εξασφαλίζεται, αλλά δυναμιτίζεται μετά πολλών επαίνων.
.
Σημειώνουμε πως το τελευταίο -προπαρασκευαστικό από την άποψη αυτή- χρονικό διάστημα ανακοινώνονταν τα σημεία της νομοθετικής ρύθμισης (ακόμη και μέσα στη Βουλή). Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνονταν όχι τόσο στο περιεχόμενο της ρύθμισης (θα ήταν, εξάλλου, από αστείο έως επικίνδυνο) όσο στην συλλογιστική της. Τονίστηκε, λοιπόν, εμφατικά πως προτιμήθηκε η συγκεκριμένη «ρύθμιση», προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμμετοχή τοπικών φορέων. Αποκρύπτεται, λοιπόν, το γεγονός ότι στην πρόταση του Σωματείου, η οποία υιοθετείται πλέον από εκατοντάδες κοινωνικούς και πολιτικούς Φορείς, εξασφαλίζεται ως υποχρεωτική η συμμετοχή των σχετικών με το αντικείμενο Φορέων των τοπικών κοινωνιών (Ιατρικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι Εκπαιδευτικών, Σύλλογοι Γονέων κλπ.). Και μάλιστα όχι μόνο χωρίς οικονομική συνεισφορά αυτών, αλλά και σ’ ένα οριοθετημένο πλαίσιο κατανομής αρμοδιοτήτων μεταξύ των εκπροσώπων αυτών και της επιστημονικής ομάδας κάθε Κέντρου Πρόληψης. Πράγμα που από πουθενά δεν προκύπτει στο πρόχειρο νομοθέτημα. Το δε αρνητικό επιχείρημα περί έλλειψης δυνατότητας πρόσθεσης του 50% εξ Υπουργείου Εσωτερικών με το 50% του Υπουργείου Υγείας και υπαγωγή του 100% σε έναν Πολιτειακό Φορέα θεωρούμε πως δεν χρίζει καν σχολιασμού.
.
Τέλος, η προσπάθεια περαιτέρω συρρίκνωσης του μεγέθους και της ποιότητας του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης σε ζήτημα μετονομασίας τους και αντίστοιχης αναδιάταξης αρμοδιοτήτων τους, είναι εξοργιστική. Κι αυτό τόσο διότι λόγω φιλοσοφίας και κοινωνικών αιτημάτων ήδη επιτελούμε έργο πολύ ευρύτερο της «Πρόληψης των Ναρκωτικών», όσο και διότι η συγκεκριμένη αυτή πρόταση της Επιστημονικής Επιτροπής του Σωματείου μας ρητά συνδεόταν με την επίλυση του θεσμικού προβλήματος των Κέντρων Πρόληψης στο έγγραφό της προς την Πρόεδρο του Ο.ΚΑ.ΝΑ., με κοινοποίηση στα Μέλη Δ.Σ. και το Τμήμα Εφαρμογών Πρόληψης του Ο.ΚΑ.ΝΑ. (αρ. πρωτοκόλλου εξερχομένων εγγράφων Σωματείου: 473/28.03.10).
.
Όλα λοιπόν όσα προβλέπονται καθώς και όσα σκόπιμα δεν προβλέπονται εγείρουν ανησυχίες. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα όχι μόνο δεν επιλύει απτά και γνωστά «στους παροικούντες» προβλήματα, αλλά αντιθέτως διατηρεί την ομηρία των ανθρώπων, οι οποίοι καθημερινά καταθέτουν ψυχή στις παρεμβάσεις που καλούνται να φέρουν εις πέρας (όντας για χρόνια απαξιωμένοι από την επίσημη Πολιτεία) και «ανακοινώνει» το τέλος της Πρόληψης. Η διατύπωση «Τα Κέντρα Πρόληψης […] συμβάλλουν […] στην υλοποίηση και στην επίτευξη των ιδρυτικών σκοπών του ΟΚΑΝΑ που αφορούν και στην πρόληψη των εξαρτήσεων» σε συνδυασμό με την πρόσφατη «πρόταση» του αναρμόδιου Κλιμακίου του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης για «συνδρομή» εργαζομένων Κέντρων Πρόληψης στις Μονάδες Χορήγησης Υποκαταστάτων του ΟΚΑΝΑ με “training on the job” (!) απλώς κάνει την αναγγελία του τέλους πιο κακόγουστη.
***
Θα θέλαμε πολύ να χαρούμε το Διάταγμα που αναφέρεται στα Κέντρα Πρόληψης – το πρώτο θεσμικής τάξης σημαντικό αποτέλεσμα των δυναμικών και, κυρίως, αποτελεσματικών πιέσεων και γενικότερα τακτικών επιλογών μας. Και, παρ’ όλο το εξοργιστικό της έκπτωσης περιεχομένου και των προσπαθειών επικοινωνιακής διασκέδασής της, δεν μπορούμε να μην χαμογελάμε με την αναφορά των Κέντρων Πρόληψης σ’ έναν Νόμο της Πολιτείας και μάλιστα στην παρούσα φάση, όπως και με την υιοθέτηση της πρότασης της Επιστημονικής Επιτροπής μας για μετονομασία των δομών μας και, έτσι, για μια πρώτη αναγνώριση του πραγματικού έργου μας στις κοινωνίες που δραστηριοποιούμαστε – ακόμη κι αν αυτό αποκρύπτεται και από το νομοθέτημα (βλ. «Τα ανωτέρω Κέντρα επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους […]») και από τους «αρμόδιους Φορείς» που το προπαγανδίζουν, κομίζοντες γλαύκες.
.
Ωστόσο, τα χαμόγελα αναζητούν -κι αυτά- μια θέση ανάμεσα στην σοβαρότητα της κατάστασης και τις ευθύνες μας για το μέλλον των δομών μας. Το νομοθέτημα μάς υπενθυμίζει ακριβώς αυτό το συνεχές με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο. Από τη μια σχηματίζει ένα νέο αντιφατικό σημείο συνάντησης των αγώνων και πιέσεών μας και των κεντρικών (και διαχρονικών) πολιτικών επιλογών αναφορικά με το Κράτος Πρόνοιας γενικά και με την Πρόληψη των Εξαρτήσεων και την Προαγωγή της Ψυχοκοινωνικής Υγείας ειδικότερα (συρρίκνωση και, αναλόγως των αντιστάσεων, άμεση ή σταδιακή εκχώρηση της «πίττας» σε ιδιωτικά συμφέροντα). Από την άλλη, το νέο αυτό σημείο ισορροπίας, εφ’ όσον νομοθετηθεί τελικά με το συγκεκριμένο περιεχόμενο, θα συνιστά και αποτύπωμα μιας αναδιάταξης του συσχετισμού μεταξύ αυτών των πολιτικών επιλογών και των αντιστάσεων των εργαζομένων: Με τις πρώτες να έχουν ισχυρότερα νομικά ερείσματα και τις δεύτερες να απλώνονται σε μεγαλύτερο πεδίο, να έχουν να υπερασπιστούν λιγότερα αυτονόητα κι από τα ελάχιστα αυτά που έχουμε έως σήμερα – και να διεκδικούν περισσότερα.
.
Μπροστά μας έχουμε αγώνες. Το γεγονός ότι, «στο πνεύμα των ημερών», το Πόρισμα μιας Θεσμικής Διαδικασίας (Ο.Δ.Ε.) κουρελιάστηκε προκειμένου να πέσει ο πήχυς των διαπραγματεύσεων, δεν σημαίνει πως χάνονται ο ορίζοντας των διαπραγματεύσεων και η συγκροτημένη πορεία πιέσεων ώστε να οριστούν και υλοποιηθούν οι επιδιωκόμενες διαπραγματεύσεις. Όποιοι τέτοια φαντασιώνονται, θα απογοητευθούν. Αλλά και στο επικοινωνιακό επίπεδο, η -εγγίζουσα την κοροϊδία- προπαγάνδα δεν θα μείνει αναποδόμητη.
.
Έχουμε μπροστά μας αγώνες: Αντλούμε δύναμη από μια υποδειγματική παρακαταθήκη αγώνων. Από τις Γενικές μας Συνελεύσεις. Από την ενότητά μας, που μέσα απ’ αυτές μ’ ενάργεια προστατέψαμε και καλλιεργήσαμε, κόντρα στο κλίμα φόβου, ομφαλοσκόπησης και εξατομίκευσης/ωφελιμισμού, που απ’ άκρη σ’ άκρη, καθέτως και οριζοντίως διεγείρεται τεχνηέντως.
.
Η προστασία των δομών μας δεν μπορεί ν’ αναζητηθεί Εκτός και μάλιστα a priori. Η… θεσμοθέτηση του θεσμικού μας προβλήματος αυτό αποδεικνύει, ως αντιφατικό σημείο συνάντησης αποκλινουσών δυναμικών, όπως περιγράφηκε παραπάνω. Κακώς παραβλέπει ο νομοθέτης την δια του περιεχομένου της Διάταξης «θεσμοθέτηση» της κλιμάκωσης των αγώνων μας για την προστασία και αναβάθμιση των δομών μας, έως ότου το θεσμικό πρόβλημα των Κέντρων Πρόληψης επιλυθεί!
Το Δ.Σ. του Σωματείου
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου